Publicystyka związkowa

Kto stoi za sukcesem polskich ogrodów działkowych? Poznaj Polski Związek Działkowców - 16.10.2023

Polski Związek Działkowców (PZD) to organizacja, która od lat pełni kluczową rolę w kształtowaniu polskiego krajobrazu ogrodniczego. Założony w 1981 roku, przez ponad trzy dekady był największym stowarzyszeniem społecznym w kraju, skupiającym działkowców.

Ale kim dokładnie są członkowie PZD? Jakie cele przyświecają tej organizacji i jakie korzyści przynosi jej działalność? W tym artykule przybliżymy Ci historię, misję i działalność Polskiego Związku Działkowców, który stał się symbolem polskiego ogrodnictwa działkowego.

Początki Polskiego Związku Działkowców: Jak to się zaczęło?

Stowarzyszenie PZD prowadzi ponad 4600 rodzinnych ogrodów działkowych (ROD), w których znajduje się ponad 900 tysięcy działek. Wszystkie organy PZD funkcjonują w oparciu o Ustawę o ROD oraz statut PZD i regulamin ROD.

Działki użytkują (na zasadzie dzierżawy) działkowcy wraz ze swoimi rodzinami (średnio cztery osoby), dlatego przyjmuje się, że z walorów i pożytków działek w Polsce korzysta około 4 miliony osób.

Dzięki zapisom ustawy o ROD działkowcy mają prawo:

do bezpłatnego użytkowania gruntów publicznych pod ogrody działkowe;

do korzystania z działek na zasadzie konkretnego tytułu prawnego, podlegającego ujawnieniu w księdze wieczystej;

własności nasadzeń i obiektów usytuowanych na działce (działkowcy nie są właścicielami gruntu – a jedynie elementów zagospodarowania i roślin)

do zwolnień podatkowych z tytułu użytkowania działki;

do odszkodowania za utraconą własność wskutek likwidacji ogrodu;

do działki zamiennej w razie likwidacji ogrodu;

przejęcia działki po zmarłym działkowcu przez jego osoby bliskie.

Z kolei statut PZD określa także sposoby realizacji celów stowarzyszenia i jego misji:

propagowanie idei ogrodnictwa działkowego w społeczeństwie, a szczególnie wszechstronnego znaczenia ROD dla rodzin działkowców i mieszkańców miast oraz racjonalnego wykorzystania gruntów miejskich,

działanie na rzecz wszechstronnego rozwoju ogrodnictwa działkowego,

zagospodarowywanie ROD,

ustanawianie prawa do działek,

wszechstronne działanie na rzecz ochrony przyrody i środowiska,

organizowanie i udzielanie pomocy oraz poradnictwa w zagospodarowaniu działek i prowadzeniu upraw ogrodniczych,

propagowanie wiedzy ogrodniczej, zwłaszcza poprzez szkolenia i prowadzenie działalności wydawniczej,

prowadzenie działalności społecznej, wychowawczej, wypoczynkowej, rekreacyjnej i innej na rzecz działkowców, ich rodzin oraz społeczności lokalnych,

współpracę z samorządami terytorialnymi, administracją rządową, organizacjami społecznymi i zawodowymi oraz organizacjami zagranicznymi o pokrewnych celach i zadaniach, a także przedsiębiorcami i innymi instytucjami

Struktura organizacyjna PZD: Jak działa ta ogromna organizacja?

Polskim Związkiem Działkowców zarządza i prowadzi jego sprawy Krajowa Rada, z której wyłaniany jest Krajowy Zarząd, mający swoja siedzibę w Warszawie, a na jego czele od 1981 roku stoi Eugeniusz Kondracki. Od 1990 roku PZD jest także członkiem Międzynarodowego Biura Ogrodów Działkowych i Rodzinnych, a w latach 2005-2008 prezes Kondracki przewodniczył jego pracom. Najwyższym organem PZD jest Krajowy Zjazd Delegatów, a prawo uczestniczenia w nim mają delegaci wybrani na okręgowych zjazdach delegatów.

Na terenie kraju struktura stowarzyszenia PZD opiera się na 26 okręgach, mających swoje siedziby w największych miastach w Polsce. Okręgowe zarządy (wyłaniane są z okręgowych rad na okręgowych zjazdach delegatów) nadzorują funkcjonowanie zarządów ROD, które bezpośrednio prowadzą sprawy ogrodów w miejscu ich funkcjonowania. Najwyższym organem w ROD jest walne zebranie członków, na którym wybierany jest zarząd, komisja rewizyjna i ustalane są najważniejsze sprawy dla ROD.

Największymi okręgami PZD w Polsce są okręg śląski oraz mazowiecki (ponad 450 ROD), a najchętniej z ogrodów działkowych korzystają mieszkańcy dużych aglomeracji miejskich np. Warszawy, Katowic, Wrocławia, Szczecina, Gdańska, Poznania, Łodzi, Krakowa (zdecydowana większość ogrodów działkowych w Polsce położona jest w miastach).

ROD w Polsce: Jakie są ich funkcje i jakie korzyści przynoszą społeczeństwu?

Rodzinne ogrody działkowe są to wydzielone obszary gruntu, składające się z działek i terenu ogólnego, służące do wspólnego korzystania przez działkowców, wyposażone w infrastrukturę ogrodową.

Celem ROD jest zaspokajanie wypoczynkowych, rekreacyjnych i innych potrzeb socjalnych członków społeczności lokalnych poprzez zapewnienie im powszechnego dostępu do ROD oraz działek dających możliwość prowadzenia upraw ogrodniczych na własne potrzeby, a także podniesienie standardów ekologicznych otoczenia. Poza wykorzystywaniem do prowadzenia upraw ogrodniczych, ROD pełnią więc również funkcje ekologiczne, socjalne i zdrowotne oraz społeczne i edukacyjne.

Tekst: Radosław Pisarczyk,

źródło: zielonyogrodek.pl

Powrót