Porady ogrodnicze

Jak łatwo określić niektóre właściwości i gatunek gleby? - 20.04.2012

Gleba - układ trójfazowy

Faza stała - cząstki mineralne, organiczne i organiczno-mineralne w różnym stopniu rozdrobnienia

Faza ciekła - woda, w której są rozpuszczone związki mineralne i organiczne, tzw. roztwór glebowy

Faza gazowa - mieszanina gazów i pary wodnej, tzw. powietrze glebowe

Zmienna granica między powietrzem a roztworem glebowym w czasie dla tej samej gleby. Układ woda - powietrze jest współzależny i decyduje o żyzności gleby.

Podział gleb w zależności od proporcji pomiędzy składnikami mineralnymi i organicznymi:

•gleby mineralne (poniżej 5% substancji organicznej) •gleby organiczno-mineralne (5-20% substancji organicznej) •gleby organiczne (ponad 20% substancji organicznej)

FRAKCJE GRANULOMETRYCZNE

Skład granulometryczny określa stan rozdrobnienia mineralnej części fazy stałej gleby. Wyrażany jest procentowym udziałem poszczególnych cząstek mineralnych zwanych frakcjami granulometrycznymi.

Frakcja granulometryczna to umownie przyjęty zbiór ziaren glebowych mieszczących się w określonym przedziale wielkości średnic, wyrażonych w milimetrach:

1. części szkieletowe - kamienie (>20 mm) i żwiry (20-1 mm)
2. części ziemiste - piaski (1,0 - 0,1 mm), pyły (0,1 - 0,02 mm), części iłowe (<0,02 mm)

Grupy granulometryczne - gatunek gleby

Określane są na podstawie procentowego udziału poszczególnych frakcji:

>utwory kamieniste - przeważają frakcje kamieniste

>utwory żwirowe - zawierające najwięcej frakcji żwiru, wyróżnia się żwiry piaszczyste i gliniaste.

>utwory piaszczyste - zawierają do 20% części iłowych i do 40% frakcji pyłu - piaski luźne, słabogliniste, gliniaste lekkie i gliniaste mocne

>utwory gliniaste - zawierają ponad 20% części iłowych i do 40% frakcji pyłu - gliny lekkie silnie spiaszczone, gliny lekki słabo spiaszczone, gliny średnie i gliny ciężkie

>utwory ilaste - zawierają ponad 50% części iłowych oraz części pyłowe i nieznaczną domieszkę piasku (<10%)

>utwory pyłowe - zawierają ponad 40% części pyłowych i do 50% części iłowych.

Jak samodzielnie określić gatunek gleby?

1.Gleba zawiera 3 podstawowe składniki, które decydują ojej strukturze: piasek, ił i glinę.

2.Aby się dowiedzieć, jaką masz glebę, nasyp mniej więcej filiżankę ziemi do półlitrowego słoika i dopełnij  czystą wodą.

3.Pozwól, żeby mieszanina się ustała.

4.Wydzielą się wówczas osobne warstwy z piaskiem na dnie, iłem w środku i gliną na wierzchu.

5.Grubość warstw wskazuje na proporcje składników.

6.Idealna piaszczysto-gliniasta gleba zawiera około 50 proc. piasku, 25-50 proc. iłu i do 25 proc. gliny.

Gleba ciężka - gliniasta

Właściwości gleby - po roztarciu silnie zabrudzi palce, w stanie wilgotnym jest lepka - będzie można ją formować w dowolne kształty

Przydatność w uprawie - jest zasobna w składniki pokarmowe i ma dużą pojemność wodną, niestety jest mało przewiewna, nieprzepuszczalna i ciężka w uprawie - wartość użytkowa mała, gleba wymaga rozluźnienia

Gleba średnia - piaszczysto gliniasta

Właściwości gleby - przy rozcieraniu wyczujesz obecność piasku, lekko pobrudzi palce, w stanie wilgotnym pozwoli się formować w grube wałki, łatwo ulegające przerwaniu

Przydatność w uprawie - dobra zdolność magazynowania wody, umiarkowana przepuszczalność, średnio przewiewna, dobrze się nagrzewa, pod względem użytkowym ma największą przydatność

Gleba lekka - piaszczysta

Właściwości gleby- łatwo się rozsypuje, nie jest lepka, przez co nie brudzi palców, nawet wstanie wilgotnym nie da się formować

Przydatność w uprawie - cechuje ją duża przewiewność i przepuszczalność, mała pojemność wodna, szybko przesycha, a składniki pokarmowe są z niej łatwo wymywane, niska wartość użytkowa, jej właściwości można poprawić dodając materii organicznej.

                                                                                     Agata Kozłowska

                                                                                     Instruktor ogrodniczy  

                                                                                     Okręgowy Zarząd PZD w Poznaniu

 

(fot:Wikipedia)

Powrót