Rodzina
Zdrowie
Ekologia
Edukacja
Wypoczynek

Porady ogrodnicze

Ćma bukszpanowa - jak zwalczać szkodnika. - 27.07.2021

Ćma bukszpanowa - pogromca bukszpanu
 
Jest to mały, inwazyjny motyl z rodziny Crambidae. Owad pochodzi z połud­niowo-wschodniej Azji, a w Europie po raz pierwszy został zaobserwowany w 2007 roku w południowo-wschodnich Niemczech oraz Holandii. W Polsce również stwierdzono jego obecność. Szkodnik niestety cały czas się rozprzestrzenia niszcząc napotkane na swej drodze krzaki bukszpanu.
 
Jak wygląda ćma bukszpanowa?
 
Głowa w barwie od szarej do brązowej, na grzbiecie pokryta jest brązowymi włoskami. Oczy brązowo-czarne oraz żółte lub beżowe czułki. Tułów od strony brzusznej owłosiony, białawy przechodzący w końcowych segmentach w brąz. Odnóża białe lub cieniowane na brązowo. Zabarwienie skrzydeł poszczególnych osobników tego gatunku może się od siebie różnić, mogą one przybierać kolory od biało-brązowego do ciemnobeżowego i brązowego. Ze względu na barwę skrzydeł rozróżniamy trzy morfotypy (odmiany) ćmy bukszpanowej. Występowanie tych różnic świadczy o istnieniu pewnej zmienności genetycznej w europejskiej populacji owada, a to z kolei dowodzi jego dużej zdolności adaptacyjnej.
 
JAK PRZEBIEGA CYKL ROZWOJOWY ĆMY BUKSZPANOWEJ?
 
Pełny cykl rozwojowy (od stadium jaja do imago- postaci dorosłej zdolnej do rozrodu) w naturze wynosi od 17 dni (w warunkach optymalnych temp. 20-25oC i dzień o długości 16 godzin) aż do 87 dni (niska temperatura, częste opady, krótki dzień).
PIERWSZY ETAP TO - JAJA
Już 2-3 dni po tzw. wylocie samice zaczynają składać jaja na spodniej stronie zdrowych liści bukszpanu, a robi tak aby nie były one widoczne. W jednej miejscówce składa ona 5-20 sztuk jaj aby nie stały się łatwym łupem innych żarłocznych gąsienic. W ciągu całego życia samica może złożyć od 190 do 790 jaj. Spotkać je można tylko i wyłącznie na zielonych i niezaatakowanych przez gąsienice liściach. Przytwierdzone są lepką substancją, dlatego nawet silny wiatr i ulewy im nie zagrażają
DRUGI ETAP - LARWA ( GĄSIENICA)
 
Z jaj wykluwają się larwy w postaci gąsienicy zielonkawo-żółtej z czarną i błyszczącą głową. Larwa następnie przechodzi kilka stadium swego rozwoju. W drugim stadium zaczyna się poruszać tkając ogromne ilości nici. W następnych etapach stadium zaczyna żerować na gałązkach z listkami bukszpanu powodując ogromne spustoszenie i w przeciągu miesiąca może osiągnąć wielkość 4,5 cm.
 
W ciągu jednego sezonu w Polsce dojrzewają  2-3 pokolenia ciem bukszpanowych. Kiedy długość dnia spada poniżej 13,5 godziny, gąsienice, często w trzecim stadium larwalnym wchodzą w okres diapauzy (uśpienia) i spędzają zimę w utkanych przez siebie hibernariach. Kokony tkane są pomiędzy dwoma liśćmi bukszpanu połączonymi i uszczelnionymi przędzą i w nich gąsienice mogą przetrwać zimę nawet w bardzo niskich temperaturach (do -30oC).
 
TRZECI ETAP – POCZWARKA
 
Na początku wiosny uśpione larwy w rozświetlających promieniach słonecznych budzą się do życia i rozpoczynają ucztę na młodych soczystych zielonych listkach. Po uzyskaniu dojrzałości plotą pomiędzy liśćmi bukszpanu kokony z białej przędzy. Poczwarka uzyskuje wielkość ok 3 cm. Po upływie ok 3 tygodni wykluwa się dorosła postać ćmy.
 
ZWALCZANIE:
 
Zwalczanie mechaniczne.
jeśli zauważymy że na naszych krzewach bukszpanu pojawią się pierwsze pojedyńcze osobniki możemy spróbować ręcznie usuwać je z krzaków. można też spróbować rozkładając pod krzewem folie potrząsnąć tym krzewem aby gąsienice spadły na tą folię.
 
Pułapki feromonowe
w pobliżu krzewów umieszcza się specjalne pułapki w których znajduje się specjalny roztwór feromonów które wabi samców ćmy powodując uwięzienie na stałe ich w tej pułapce, a co za tym idzie zaburzony zostaje proces rozmnażania.
 
Zwalczanie chemiczne
 
Ostateczną bronią w walce z tym uciążliwym owadem jest stosowanie pestycydów w postaci oprysków.
Przykładowym środkiem jaki możemy zastosować jest Mospilan 20sp lub zastosowanie biopestycudu Lepinox plus który uwalnia bakteri Bacillus thurigensis ser. Kurstaki są one łatwo połykane przez gąsienice żywiące się, opryskanymi preparatem zawierającym bakterie, liśćmi bukszpanu. Toksyny produkowane przez Bacillus niszczą komórki jelita środkowego gąsienicy, która zaprzestaje odżywiania i umiera w ciągu kilku dni.  
 
opracowanie:
Małgorzata Jasińska - krajowy instruktor SSI
Dominika Wiączek - okręgowy instruktor SSI
 
Sebastian Wiączek - foto
  
  

Powrót

Copyright © 2024 Polski Związek Działkowców All rights reserved.