Rodzina
Zdrowie
Ekologia
Edukacja
Wypoczynek

Porady ogrodnicze

Jarmuż – zimowe warzywo - 02.12.2020

Należy do najbardziej tolerancyjnych na niskie temperatury warzyw z rodziny roślin kapustnych i uprawiany jest na zbiór jesienno-zimowy. Znany od wieków jarmuż wraca do łask nie tylko ze względu na wyjątkowe walory zdrowotne i odżywcze, ale przede wszystkim na łatwość uprawy i odporność.

Ładunek zdrowia

Jarmuż zawiera duże ilości błonnika, białka i witamin, z których najwięcej jest witaminy C i K. Oprócz tego jarmuż zawiera też kwas foliowy, witaminy z grupy B, witaminę A oraz jest bogatym źródłem wapnia i potasu. Ponadto, ma silne działanie antyoksydacyjne – zmniejsza ryzyko zachorowania na nowotwory m. in. prostaty, płuc i jelita grubego, dzięki zawartości sulforafanu (związku chemicznego wspomagającego usuwanie z ciała toksyn i substancji kancerogennych). W liściach jarmużu znajduje się też sporo karotenoidów (beta karotenu, luteiny i zeaksantyny), które obniżają ryzyko zachorowania na nowotwory jamy ustnej, krtani, przełyku i pęcherza moczowego.

Dzięki dużej zawartości chlorofilu, jarmuż ma także działanie oczyszczające, dlatego stosowany jest często do sporządzania koktajli w czasie diety odtruwającej i odchudzającej (100 gram jarmużu to tylko 28 kcal). Aby zachować jak najwięcej cennych właściwości liści jarmużu, nie można gotować ich dłużej niż 4 minuty.

Jak uprawiać jarmuż?

Najczęściej jest uprawiany na zbiór jesienno-zimowy, dzięki czemu można nazywać go zimowym warzywem. Nasiona do gruntu najlepiej wysiać z końcem lipca lub na początku sierpnia, a rozsadę sadzi się po około 5-6 tygodniach (zwykle ostatecznie do połowy września).

Jarmuż można także sadzić jako poplon po wczesnych warzywach np. marchwi, sałacie, cebuli dymce. Zalecana jest uprawa w drugim, a nawet trzecim roku po zastosowaniu obornika (lub kompostu), na glebach słabszych, piaszczystych – nawet w pierwszym roku. Warto pamiętać, aby nie sadzić jarmużu na stanowiskach bezpośrednio po innych roślinach kapustnych – przerwa powinna wynosić co najmniej 4 sezony.

Znany jest z tolerancji na duże spadki temperatury oraz odporności na choroby i szkodniki. Najlepiej rośnie na stanowiskach słonecznych i preferuje gleby wilgotne, piaszczysto-gliniaste o odczynie  pH 6,5-7.

Obecnie mamy możliwość uprawy wielu odmian jarmuż, różniących się wysokością, wybarwieniem liści oraz stopniem ich kędzierzawości. Wyróżnia się odmiany niskie do 20 cm (najbardziej odporne na mróz), średnio wysokie  20-70 cm oraz wysokie osiągające ponad 70 cm.

Kiedy zbieramy jarmuż?

Termin zbioru jarmużu to okres od pierwszych przymrozków do momentu, kiedy zaczynają wyrastać pędy kwiatostanowe. Liście są delikatniejsze,  mają lepszy smak i wyższą jakość handlową po przemarznięciu. Warto pamiętać, że jarmuż nie nadaje się do dłuższego przechowywania – najwyżej do 4 tygodni w odpowiednich warunkach.

 

Opracowanie:

Maciej Aleksandrowicz

OZ Mazowiecki

zdjęcia: pixabay.com

Powrót

Copyright © 2024 Polski Związek Działkowców All rights reserved.