Porady ogrodnicze

Alternatywne matody ochrony roślin - 20.04.2012

 

Rozpoczął się sezon prac na działce. Jak co roku przygotowujemy glebę pod uprawy, kupujemy sadzonki i nasiona, sadzimy krzewy, siejemy kwiaty i warzywa. O ochronie roślin przypominamy sobie, dopiero gdy, pojawią się objawy choroby lub gdy zauważymy żerowanie szkodnika. Wtedy biegniemy do sklepu ogrodniczego i sięgamy po chemiczne środki ochrony roślin, a to przecież nie jedyny sposób, aby rośliny na działce były zdrowe. Warto zdać sobie sprawę z tego, że odpowiednia uprawa roślin ma wpływ na ich lepszą kondycję i zdrowotność.Ochrona roślin, to nie tylko oprysk środkiem chemicznym. Chociaż, w momencie, gdy progi zagrożenia zostały przekroczone, jest to jedyne rozwiązanie. Wcześniej natomiast powinniśmy kłaść nacisk na działania profilaktyczne, ograniczające liczebność organizmów szkodliwych.

Działania, które podejmujemy, żeby nasze rośliny dobrze się rozwijały, jednocześnie mogą chronić je przed organizmami szkodliwymi. Wyróżniamy wiele metod ochrony roślin związanych nie tylko z chemicznym działaniem. Metody te dzielimy na:

• higieniczno – agrotechniczne
• mechaniczne
• fizyczne
• hodowli i uprawy odmian odpornych
• biologiczne
• chemiczne

 

Metoda higieniczno-agrotechniczna, polega na odpowiednim przygotowaniu gleby. Podczas tych zabiegów powinniśmy zwrócić uwagę na obecność szkodników, które należy zebrać, a następnie zniszczyć. Metoda ta polega również na zwracaniu uwagi na jakość i zdrowotność materiału siewnego i nasadzeniowego. W metodzie znaczenie ma także:

-       odpowiednie rozmieszczenie przestrzenne upraw,

-       oddalenie od upraw, roślin będących źródłem szkodników lub patogenów,

-       odpowiedni termin siewu i sadzenia roślin oraz termin zbioru,

-       obecność resztek pożniwnych,

-       nawożenie i odczyn gleby,

-       okrywanie roślin włókniną,

-       ściółkowanie gleby,

-       stosowanie upraw mieszanych

-       właściwe następstwo roślin, czyli płodozmian.

 

Mechaniczna ochrona roślin, to najstarsza i najlepsza metoda. Polega na wycinaniu porażonych części roślin, zbieraniu i niszczeniu różnych stadiów rozwojowych szkodników, a w tym celu stosowaniu pułapek np. opasek chwytnych, różnokolorowych tablic lepowych, pułapek feromonowych, a także wykorzystywaniu barier z siatek chroniących np. przed ptakami.

 

Metoda fizyczna wykorzystuje niską lub wysoką temperaturę, ultradźwięki i promieniowanie.

 

Kolejna metoda polega na uprawianiu odmian najmniej wrażliwych na szczególnie groźne dla danego gatunku choroby i szkodniki. Hodowla i uprawa odmian odpornych wykorzystuje naturalne zdolności roślin do częściowego ograniczania, przeciwdziałania lub opóźniania szkodliwego wpływu agrofagów. Rośliny takie odznaczają się odpornością na choroby lub ze względu na opóźniony czas rozwoju nie są atakowane przez szkodniki.

 

Metoda biologiczna to wykorzystanie naturalnych wrogów szkodników do walki z nimi. Metoda ta polega na ochronie i stwarzaniu odpowiednich warunków do rozwoju pożytecznych organizmów. A zatem podstawą metody biologicznej jest wykorzystanie bioróżnorodności otaczającego nas środowiska. Biologiczna ochrona pozwala na stosowanie preparatów opartych na żywych organizmach, ale całkowicie wyklucza stosowanie środków chemicznych, które są zagrożeniem dla pożytecznych organizmów.

 

Metoda chemiczna, jest nadal najczęściej stosowaną przez działkowców. Środki ochrony roślin dostępne są we wszystkich sklepach i centrach ogrodniczych. Metoda ta polega na stosowaniu różnych środków chemicznych: fungicydów, zoocydów i herbicydów, a także środków odstraszających (repelentów) lub przywabiających szkodniki (atraktantów). Przy stosowaniu tej metody warto pamiętać o przemienności używanych preparatów, czyli nie stosowaniu do ochrony tych samych preparatów, a uwzględnianiu zaleceń do ochrony roślin na dany rok. Chemiczne środki ochrony roślin stosuje się rano lub wieczorem, gdy jest ciepło, sucho i bezwietrznie. Zaleca się poinformowanie o stosowanych środkach, okresie ich karencji, użytkowników sąsiednich działek.

 

Przedstawionych metod ochrony roślin nie można traktować jako odrębnych, ponieważ ściśle łączą się ze sobą, a ich podział jest umowny. Większość z nich nie wymaga od nas dodatkowego nakładu finansowego, ale wiedzy na temat zagrożeń oraz sposobów ich zapobiegania. W ogrodach działkowych stosowanie metody chemicznej powinniśmy traktować jako ostateczność. Harmonia przyrody tkwi przecież w jej różnorodności oraz równowadze ekologicznej, którą chemiczne środki ochrony roślin zaburzają.

 

Maria Gibiec

instruktor ogrodniczy

Okręgowy Zarząd Śląski PZD

 (fot. Maria Gibiec)

 

Powrót