Rodzina
Zdrowie
Ekologia
Edukacja
Wypoczynek

Szukaj

Jak Związek przejmował grunty w użytkowanie wieczyste? - 03.04.2012

W zakresie regulacji stanu prawnego gruntów ROD istotnym osiągnięciem Polskiego Związku Działkowców, było wprowadzenie w życie i realizacja ustawy z dnia 23 czerwca 1995 r. o zmianie ustawy o pracowniczych ogrodach działkowych z dnia 6 maja 1981 r.

Dzięki unormowaniom zawartym w art. 2 ww. ustawy Polskiemu Związkowi Działkowców przysługiwało:

- roszczenie o ustanowienie użytkowania wieczystego gruntów wchodzących w skład pracowniczych ogrodów działkowych, jeżeli w dniu 5.12.1990 r i w dniu wejścia w życie ustawy ( tj. 09.09.1995 r.) Związek był użytkownikiem tych gruntów, a ogrody spełniały warunki wynikające z art. 10 i art. 33 ustawy z dnia 06.05.1981 r. o pracowniczych ogrodach działkowych, tj. były ogrodami stałymi założonymi na czas nieokreślony bądź istniały ponad 10 lat od wejścia w życie ustawy z 06.05.1981r. a nie miały ustalonej lokalizacji,

- zawarcie umowy o oddanie gruntu w użytkowanie wieczyste bez przetargu,

- zwolnienie z opłat z tytułu użytkowania wieczystego gruntów

Ustawodawca założył jednocześnie, że roszczenie o ustanowienie na rzecz PZD nieodpłatnego prawa użytkowania wieczystego wygasa, jeżeli Związek nie złoży stosownego wniosku w tej sprawie do dnia 31. 12. 1996 r.

Wobec powyższych unormowań prawnych realizacja tego zadania wymagała ogromnego zaangażowania organizacyjnego, prawnego i dyscypliny wszystkich struktur Związku. Bowiem od skuteczności wykonania tego zadania zależała podstawa prawna funkcjonowania ogrodów.

Realizacja tej ustawy wymagała w skali kraju ogromnej pracy tysięcy społeczników oraz osób funkcjonujących w organach PZD wszystkich szczebli, a także poniesienia wielomilionowych kosztów przygotowania dokumentacji geodezyjnej, opłat notarialnych i wpisów do ksiąg wieczystych. Koszty te ponosiły okręgowe zarządy PZD, zarządy ROD oraz działkowcy.

Krajowa Rada PZD zagwarantowała sprawny przebieg ustanawiania prawa użytkowania wieczystego na rzecz PZD, przygotowując procedurę postępowania. Określiła zadania dla wszystkich struktur Związku w zakresie przygotowania dokumentacji niezbędnej do realizacji powyższego celu. Jednocześnie na bieżąco nadzorowała i monitowała postęp działań w powyższej sprawie. Sprawność działań wszystkich struktur Związku w tym względzie był na tyle istotny, gdyż w perspektywie był określony przez ustawodawcę graniczny termin tj. 31 grudnia 1996 r, z którym to roszczenie o ustanowienie prawa użytkowania wieczystego wygasały, jeżeli Polski Związek Działkowców nie złoży stosownego wniosku w sprawie.

Krajowa Rada PZD na bieżąco  udzielała porad prawnych w przypadku indywidualnych problemów. Włączała się do negocjowania warunków. Zarządy ROD wraz z OZ PZD kompletowały dokumentacje formalno prawną i systematycznie kierowały do gmin wnioski roszczeniowe o ustanowienie na rzecz PZD prawa użytkowania wieczystego.

 

Związek w trakcie realizacji tego zadania spotkał się z problemami, które opóźniały działania, np.:

- przewlekły proces komunalizacji gruntów, czy długi okres oczekiwania na wpis prawa własności gminy do księgi wieczystej- brak tych uregulowań uniemożliwiał ustanowienie użytkowania wieczystego na rzecz Związku,

- konieczność wykonania opracowań geodezyjnych gruntów, dzięki którym można było ustalić faktyczne położenie ogrodu w granicach działek zapisanych w ewidencji gruntów lub konieczność dokonania podziału geodezyjnego nieruchomości,

- występowanie byłych właścicieli o zwrot gruntów przez Skarb Państwa,

- przejmowanie gruntów przez zakłady pracy w oparciu o nieaktualne decyzje administracyjne,

- trudności w realizacji obowiązku w stosunku do gruntów ogrodów będących w trwałym zarządzie MON.

 

Należy stwierdzić w sposób jednoznaczny, że realizacja ustawy przebiegała sprawnie i pomyślnie w tych rejonach, w których samorząd terytorialny, potraktował zaspokojenie roszczeń Związku, jako zaspokojenie potrzeb mieszkańców gminy.

Realizacja ustawy przez Związek, umożliwiła przejęcie w użytkowanie wieczyste 63,50 % użytkowanych gruntów tj. 27 565,11 ha w 3010 ROD (na funkcjonujących wówczas w PZD 5195 ogrodów o powierzchni 43 412,74 ha).

Stan realizacji ustawy z dnia 23 czerwca 1995 r. o zmianie ustawy o pracowniczych ogrodach działkowych prezentuje załączona tabela Grunty POD przejęte w użytkowanie wieczyste na rzecz PZD

Proces przekazywania Związkowi przez gminy gruntów ROD ograniczyło orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego z dnia 20.02.2002 r. - po rozpoznaniu wniosku Rady Gminy Piaseczno - o niezgodności z konstytucją art. 2 ust. 1 (przyznający PZD roszczenie do gruntów ROD)  i ust. 3 (stanowiący o zwolnieniu PZD z opłat z tytułu użytkowania wieczystego) ustawy z 23 czerwca 1995 r. o zmianie ustawy o POD z dnia 6.05.81 r.

Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 2002 r. uznał za niekonstytucyjny zapis ustawy o zmianie ustawy o pracowniczych ogrodach działkowych, który dawał Związkowi prawo domagania się ustanowienia na jego rzecz nieodpłatnego prawa użytkowania wieczystego gruntów ROD. Od tej pory prawo to mogło być ustanawiane wyłącznie za zgodą gminy. Zatem stosunek roszczeniowy zamienił się na dobrą wolę gmin. Wyrok ten nie zahamował procesu przejmowania gruntów w użytkowanie wieczyste przez PZD. Dzięki dobrej współpracy i zrozumienia ze strony gmin, Związek w dalszym ciągu przejmował w użytkowanie wieczyste nowe tereny lub tereny będące w użytkowaniu PZD.

Walka Związku o podstawy prawne, gwarantujące bezpieczne funkcjonowanie ogrodów i spełniające oczekiwania prawie milionowej rzeszy działkowców, zaowocowała uchwaleniem ustawy o rodzinnych ogrodach działkowych z dnia 8 lipca 2005 r.

Na bazie aktualnie obowiązującej ustawy o ROD, powstały kolejne uchwały Krajowej Rady i Prezydium KR PZD, precyzujące zadania ogniw Związku, w celu regulacji stanu prawnego gruntów ROD oraz trybu postępowania, w przypadku roszczeń do gruntów ROD i likwidacji ogrodów pod inwestycje celu publicznego.

Regulacja stanu prawnego gruntów ROD, stanowi dziś jedno z priorytetowych zadań Związku. Wyrażają to zarówno stanowiska kolejnych Zjazdów PZD i obu Kongresów PZD, jak też systematycznie przeprowadzane przez KR PZD szczegółowe badania stanu prawnego gruntów ROD.

WGG

MK

 

 

Powrót

Copyright © 2024 Polski Związek Działkowców All rights reserved.