Bieżące wydarzenia

Ogrody działkowe dawniej i dziś - 03.04.2012

 

            Ogrody działkowe od zawsze były swoistym azylem dla osób najbardziej poszkodowanych społecznie i ekonomicznie. Historia ukazuje, iż najintensywniejszy rozwój ogrodnictwa działkowego w Polsce przypada na początek lat 80-tych XX wieku, kiedy to ogromny kryzys gospodarczy spowodował potężne szkody, co odczuła na własnej skórze duża część polskiego społeczeństwa. Właśnie wtedy działka w ogrodzie działkowym stała się nie tylko miejscem spokoju i zapomnienia, ale i źródłem zaopatrzenia rodziny w brakujące owoce i warzywa. Powstało wówczas ogromne zapotrzebowanie na wolne działki.

            Dzięki potraktowaniu tego problemu z powagą oraz współpracy z władzami lokalnymi i zakładami pracy PZD, przy ogromnym zaangażowaniu swoich struktur zorganizował nowe ogrody dla wielu tysięcy rodzin działkowych. Między latami 70-tymi a końcem lat 80-tych powierzchnia ogrodów działkowych w Polsce zwiększyła się o ponad 14 tys hektarów. Były to najczęściej grunty najsłabsze, biologicznie zdegradowane, które w okresie paru lat, dzięki znacznym nakładom finansowym oraz wysiłkom Związku i działkowców, stały się pięknymi, zielonymi płucami wielu miast.

            Podobne zainteresowanie „własnym skrawkiem ziemi” obserwuje się obecnie. Czasy, w których przyszło nam żyć, są niezmiernie trudne, zwłaszcza dla ludzi mieszkających w rejonach dotkniętych biedą i bezrobociem. Jednak teraz brak jest pomocy ze strony władzy publicznej. W wielu przypadkach dochodzi do likwidacji ogrodów działkowych, gdyż według części organów publicznych są ważniejsze zadania niż zapewnienie ludziom odrobiny spokoju i wytchnienia na działkach. Mimo takiego podejścia Polski Związek Działkowców od lat broni działkowców i ogrody. Niezmiernie istotna w tej walce jest ustawa z dnia 8 lipca 2005 r. o rodzinnych ogrodach działkowych. Podobne gwarancje dawała nam także ustawa z dnia 6 maja 1981 r. o pracowniczych ogrodach działkowych. To dzięki tym ustawom, likwidacja ogrodu mogła – i nadal może – odbywać się tylko w szczególnych sytuacjach i zawsze z zachowaniem takich warunków jak: odszkodowanie dla działkowców, Związku i teren zamienny, na którym inwestor ma obowiązek odtworzyć zlikwidowany ogród działkowy. Związek rozumie, iż zdarzają się inwestycje wyjątkowo istotne dla miast i mieszkańców,  które uzasadniają konieczność likwidacji ogrodu, jednak nie może to wywoływać negatywnych skutków dla działkowców, Związku i dalszej przyszłości ogrodów działkowych w Polsce. Dlatego też Związek zawsze warunkuje likwidacje ROD otrzymaniem terenu zamiennego, gdyż tylko w ten sposób zachowany zostaje potencjał rodzinnych ogrodów działkowych.

            Powyższe uwidacznia się zwłaszcza, gdy porównujemy powierzchnię zajmowaną przez ogrody w latach 80- tych czy 90- tych i obecnie. W 1985 roku PZD posiadał 4 886 ogrodów działkowych, zajmujących ponad 40 000 hektarów i składających się z 898 800 działek, w 1990 roku liczba ta uległa zwiększeniu do 5 225 ROD o łącznej powierzchni 43 785 ha i 950 900 działek. Natomiast, zgodnie ze stanem organizacyjnym przyjętym przez Prezydium KR PZD, według stanu na dzień 31 grudnia 2011r., liczba rodzinnych ogrodów działkowych w Polsce wynosi 4 941, zajmuje ponad 43 426 ha i składa się z 967 766 działek rodzinnych. Liczba i powierzchnia ROD uległa niewielkiemu zmniejszeniu, natomiast wzrosła liczba działek rodzinnych, co oznacza intensywniejsze wykorzystanie terenów w istniejących ogrodach działkowych.  

           Dane te wykazują, iż mimo likwidacji w ciągu ostatnich lat, ustawa o ROD – a wcześniej ustawa o POD – spełnia swoje zadanie i chroni interesy działkowców. Taka sytuacja nie byłaby możliwa, gdyby nie gwarancje ustawowe, które umożliwiają likwidację tylko za zgodą PZD i nakazują podmiotowi, w którego interesie następuje likwidacja ogrodu zapewnić nie tylko odszkodowania dla działkowców i Związku, ale również i teren zamienny na odtworzenie ogrodu działkowego i fizyczne jego odtworzenie. Trochę inaczej wygląda sytuacja w przypadku likwidacji na cel publiczny. W takim przypadku zgoda PZD nie jest wymagana. Przesądził o tym w dniu 9 grudnia 2008r. Trybunał Konstytucyjny, gdyż stwierdził niezgodność z Konstytucją między innymi art. 17 ust. 3 w związku z ustępem 2 ustawy o ROD. Jednak nie oznacza to, że takie likwidacje odbywają się bez poszanowania pozostałych gwarancji ustawowych, w tym obowiązku przyznania terenu zamiennego.

            Porównując lata 90-te i lata XXI wieku, widoczny jest jeden podstawowy wniosek, walka wszystkich struktur Związku jest skuteczna i będzie nadal prowadzona, tak aby dorobek miliona działkowców nie poszedł w zapomnienie.  

 

WGG - AR

Powrót