




Rodzina
Zdrowie
Ekologia
Edukacja
Wypoczynek

Czy ogrody działkowe ROD naprawdę są zagrożone zniknięciem z krajobrazu polskich miast? Reforma przepisów planowania przestrzennego wprowadza znaczące zmiany, które mogą zaważyć na przyszłości tych zielonych enklaw.
Mimo braku bezpośrednich decyzji o likwidacji, niepewność wśród działkowców rośnie. Odkryj, dlaczego ROD-y mogą znaleźć się poza nowymi planami ogólnymi i jakie kroki są podejmowane, aby temu zapobiec.
Likwidacja ROD-ów? Co musisz wiedzieć
W ostatnim czasie w mediach roi się od artykułów i informacji wróżących rychłą likwidację ogrodów działkowych. Wszystko przez reformę przepisów, dotyczących planowania przestrzennego w miastach, która pozostawia wiele ogrodów bez umieszczenia ich funkcji w tzw. planach ogólnych, które mają powstać do końca 2025 roku.
Stwarza to rzeczywiście potencjalne zagrożenie dla ROD w przyszłości, ale nie oznacza to, iż zapadły aktualnie jakiekolwiek decyzje o likwidacji działek ROD w najbliższym czasie. Jaka jest sytuacja ROD w planach ogólnych i dlaczego mogą być zagrożone?
Rodzinne Ogrody Działkowe stanowią istotną przestrzeń zieloną dla mieszkańców miast, oferując im miejsce do uprawy warzyw, owoców oraz relaksu na świeżym powietrzu. Są to enklawy spokoju i natury, gdzie ludzie mogą odpocząć od miejskiego zgiełku, nawiązać więzi z sąsiadami oraz aktywnie spędzać czas na łonie natury.
Plany ogólne a ROD-y
W grudniu 2023 r. mimo tysięcy apeli i pism działkowców i protestów Polskiego Związku Działkowców, Minister Technologii i Rozwoju podpisał długo opracowywane rozporządzenie, dotyczące między innymi tzw. stref planistycznych. Określono 13 takich stref:
strefa wielofunkcyjna z zabudową mieszkaniową wielorodzinną;
strefa wielofunkcyjna z zabudową mieszkaniową jednorodzinną;
strefa wielofunkcyjna z zabudową zagrodową;
strefa usługowa;
strefa handlu wielkopowierzchniowego;
strefa gospodarcza;
strefa produkcji rolniczej;
strefa infrastrukturalna;
strefa zieleni i rekreacji;
strefa cmentarzy;
strefa górnictwa;
strefa otwarta;
strefa komunikacyjna.
Zgodnie z opracowanymi przepisami do końca 2025 roku każda gmina jest zobowiązana do przyjęcia Planów Ogólnych, które wskazują ogólne przeznaczenie danego terenu. Na ich podstawie w przyszłości będą tworzone Miejskie Plany Zagospodarowania Przestrzennego (MPZP), które muszą pozostawać w zgodzie z planem ogólnym. Po analizie przyjętych rozwiązań planistycznych zaniepokojenie PZD wzbudził fakt, że już za dwa lata mogą skutkować one zakazem ujawnienia ROD w planach miejscowych na terenie większości gmin.
Okazuje się bowiem, że na 13 stref planistycznych, tylko w 3 dopuszcza się funkcjonowanie ROD:
w strefie wielofunkcyjnej z zabudową mieszkaniową wielorodzinną (nr 1)
w strefie wielofunkcyjnej z zabudową mieszkaniową jednorodzinną (nr 2)
w strefie zieleni i Rekreacji (nr 9).
Rady gmin mają obowiązek, do końca 2025 roku, przyjąć odpowiednie plany ogólne dla terenów wchodzących w skład gminy, które muszą być zgodne z lokalnymi planami zagospodarowania przestrzennego. Jeżeli więc teren z ogrodami działkowymi otrzyma nowe przeznaczenie, to może to prowadzić do ryzyka zlikwidowania tamtejszych ROD-ów. Szczególnie narażone mogą być ogrody położone w atrakcyjnych (dla deweloperów) lokalizacjach dużych miast.
Dlaczego ROD są zagrożone polityką planistyczną?
Z przyjętych rozwiązań wynika więc jasno, że jeśli ROD-y znajdują się w jednej z 10 pozostałych stref, istnieje potencjalna możliwość ich likwidacji – zgodnie z ustawą o ROD, funkcjonowanie ogrodu działkowego na danym terenie nie może kolidować z przeznaczeniem zwartym w MPZP. Zagrożenie wynika z faktu, iż ROD położone są niemal w każdej z wyznaczonych stref (w miastach, poza miastami, w pobliżu terenów leśnych itp.).
Z ogólnych szacunków wynika, iż w tej sytuacji znajduje się i zagrożonych jest około 60% ROD w Polsce. W samej Warszawie funkcjonuje 151 ROD, zajmujących powierzchnie ponad 1 tys. hektarów. PZD i Okręgi podejmowały działania i przesyłały tysiące apeli w sprawie uwzględnienia ROD w większej ilości stref (przed zatwierdzeniem ministerialnego rozporządzenia), ale nie zostały one uwzględnione i w grudniu 2023 rozporządzenie przyjęto.
Obecnie jednak nie ma żadnych decyzji bądź sygnałów świadczących o tym, by jakiś ROD miał być w najbliższym czasie likwidowany w związku z nowymi przepisami planistycznymi. Chodzi bardziej o potencjalne zagrożenie w przyszłości, które równie dobrze może się w ogóle nie ziścić. Tereny ROD są też istotną częścią miejskich (i utrzymywanych przez działkowców) terenów zieleni, a ich ewentualna likwidacja wiąże się z niemałymi kosztami.
Ogródki działkowe często znajdują się w centralnych i atrakcyjnych częściach miast, stanowiąc cenne zielone płuca w miejskim krajobrazie. Ich lokalizacja umożliwia mieszkańcom łatwy dostęp do przestrzeni na uprawę roślin i relaks, co czyni je szczególnie wartościowymi w gęsto zabudowanych obszarach miejskich.
Czy można wpłynąć na zmianę przepisów zagrażających ROD?
Warto pamiętać, że Ustawa o ROD gwarantuje, iż przy tworzeniu planów ogólnych muszą być przeprowadzone konsultacje społeczne. W związku z tym PZD i Okręgi będą podejmować działania (spotkania z władzami, pisma, apele) w obronie ROD i działkowców. Pierwsze spotkania przedstawicieli PZD z nowym ministrem technologii i rozwoju Krzysztofem Hetmanem dają podstawę do umiarkowanego optymizmu, ale póki co nie ma żadnych zmian i konkretnych decyzji.
Ponadto, na czas konsultacji społecznych (czyli do 2025 roku) PZD przygotował wzory wniosków, które nie tylko działkowcy, ale wszystkie osoby sprzyjające ogrodnictwu działkowemu mogą zgłosić w sprawie ujęcia ROD w większej liczbie stref planistycznych. Wnioski mogą zgłaszać zarządy ROD i osoby fizyczne i będzie można to zrobić w terminie 21 dni od ogłoszenia przez gminę o przystąpieniu do przygotowywania projektu planu ogólnego.
Wzory takich wniosków i informacje można znaleźć na stronie: http://pzd.pl/artykuly/28360/114/Plany-ogolne-wzor-wniosku-do-pobrania.html
zielonyogrodek.pl
Copyright © 2025 Polski Związek Działkowców All rights reserved.