Porady ogrodnicze

Zielarstwo i fitoterapia - 26.05.2023

Zielarstwo jest to dział ogrodnictwa zajmujący się uprawą i pozyskiwaniem roślin zielarskich ze stanowisk naturalnych, a także ich uprawą. Fitoterapia inaczej ziołolecznictwo jest to dział medycyny i farmakologii zajmujący się poznawaniem właściwości leczniczych, wytwarzaniem leków z surowców zielarskich oraz badaniami nad zastosowaniem leków ziołowych w profilaktyce i leczeniu chorób.
Rośliny zielarskie (z łac. zioła – herba) są to rośliny, które zawierają substancje mające wpływ na metabolizm człowieka, takie jak alkaloidy, olejki eteryczne, glikozydy i dostarczają surowców zielarskich. Są to rośliny jednoroczne, dwuletnie i wieloletnie a także niektóre grzyby (bulwianka purpurowa) i rośliny niższe (morszczyn pęcherzykowaty, tarczownica islandzka). Zadaniem fitoterapii jest poszukiwanie nowych leków roślinnych oraz nowych zastosowań ziół w terapii chorób znanych. Poznawanie właściwości roślin leczniczych dotyczy badań nad współdziałaniem pomiędzy lekami syntetycznymi a preparatami ziołowymi. Lek roślinny może również spowodować działania niepożądane czy tez skutki uboczne, często wchodzą w interakcje pomiędzy sobą lub chemicznymi farmaceutykami. Leki roślinne są to użyteczne w medycynie wyroby, które zawierają jako składniki czynne wyłącznie: rośliny, części roślin (surowce) oraz substancje roślinne lub ich kombinacje w postaci przerobionej. Zawierają co najmniej 60% substancji roślinnej w swoim składzie. Substancje pochodzenia roślinnego są również niebezpieczne i silnie działające jak zwykłe leki, dlatego przed stosowaniem preparatów bądź przetworów należy skonsultować się z fitoterapeutą (z uprawnieniami) lub farmaceutą. Należy wskazać jakie leki zażywa się na stałe, gdyż nawet proste połączenie wyciągów z miłorzębu japońskiego (ginko bilboa) z aspiryną może spowodować niekontrolowany krwotok ze względu na rozrzedzenie krwi. Przetworem roślinnym jest przetwór otrzymany przez poddanie substancji roślinnych procesom takim jak ekstrakcja, destylacja, wyciskania, frakcjonowanie, oczyszczanie, zagęszczenie i fermentacja przetworami są w szczególności rozdrobnienie lub sproszkowane substancje roślinne, nalewki, wyciągi, olejki i wyciśnięte soki.

• Surowce działające osłaniająco na układ pokarmowy – nasiona babki pełsznik, korzeń goryczki, ziele centurii, korzeń cykorii, korzeń/ziele mniszka

• Surowce stosowane w schorzeniach układu pokarmowego – liść mięty pieprzowej, liść rozmarynu, liść szałwii, kwiat rumianku, ziele krwawnika, owoc anyżu, owoc kminku, koper włoski, kłącze kurkumy, kłącze imbiru, owoc jałowca

• Środki łagodzące kaszel – korzeń/liść prawoślazu, plecha tarczownicy islandzkiej, liśc babki lancetowatej, kwiat dziewanny, kwiat ślazu, kwiat lipy

• Środki rozrzedzające śluz i wykrztuśne – owoc anyżu, liść eukaliptusa, korzeń lukrecji, pączki sosny, kwiat wiązówki, kwiat bzu czarnego

• Środki uspokajające – kwiat lawendy, szyszka chmielu, liść melisy, ziele męczennicy, korzeń kozłka, ziele owsa

• Środki odkażające drogi moczowe – liść mącznikcy, liść borówki bruszwicy, korzeń chrzanu, ziele jeżówki purpurowej, kłącze perzu

• Środki moczopędne – liść brzozy, ziele fiołka trójbarwnego, ziele skrzypu, ziele nawłoci, liść pokrzywy, korzeń lubczyka

• Środki przeciwreumatyczne – kwiat arniki, olejek kajputowy, kamfora, kwiatostany traw, olejek świerkowy, olejek sosnowy – zewnętrznie

• Środki stosowane w łagodnym rozroście stercza (prostata) – nasiona dyni, owoc palmy sabal, korzeń pokrzywy

• ŚRODKI PORONNE I USZKADZAJĄCE PŁÓD ORAZ NIEMOWLAKA – NIE STOSOWAĆ W OKRESIE CIĄŻY I LAKTACJI- wszystkie olejki eteryczne wziewnie i nigdy doustnie, aloes, tatarak, kamfora, mięta, rabarbar, nostrzyk, lukrecja, rozmaryn, RUTA, JAŁOWIEC, jaskier, bylica, szałwia, imbir, jeżówka, glistnik, papryka ostra, kopytnik, muszkatowiec 

Elżbieta Bartczak starszy instruktor ds. ogrodniczych

Powrót