Porady ogrodnicze

Torf czy jego alternatywy? Tendencje na rynku podłoży ogrodniczych - 23.03.2022

Torf to skała osadowa powstała w wyniku niepełnego rozkładu szczątków roślinnych w warunkach dużej wilgoci. Jest to najmłodsza forma węgla, w której składzie znajdują się składniki organiczne, mineralne oraz woda.

Ze względu na pochodzenie tej skały nie można jednoznacznie wskazać jej składu chemicznego oraz proporcji pomiędzy wymienionymi wyżej składnikami, gdyż zależą one od miejsca, z którego pochodzi torf. W zależności od warunków powstawania  roślinności wchodzącej w skład torfu, dzieli się go na wysoki, przejściowy i niski.

• Torf wysoki – tworzy się przy udziale wody opadowej. Jest on bardzo kwaśny (pH 2,8-4,5) i ubogi w dostępne formy składników mineralnych.
• Torf przejściowy – pod względem właściwości jest bardziej zbliżony do torfu wysokiego. Odznacza się dużą pojemnością wodną i powietrzną. Torf przejściowy stosowany jest bardzo często jako dodatek do różnego rodzaju ziem ogrodniczych.
• Torf niski – powstaje w zagłębieniach terenu o podłożu nieprzepuszczalnym, w wysychających zbiornikach wodnych lub dolinach rzek, przy udziale nie tylko wody opadowej, lecz również wód drenowych, spływających z miejsc wyżej położonych, lub wody rzecznej. Wody rzek oraz wody drenowe niosą ze sobą rozpuszczalne związki mineralne, dlatego też torf niski jest zwykle bardziej zasobny w składniki mineralne i ma wyższe  pH (4,5-7,2).

Torf w ogrodnictwie stosowany jest przede wszystkim jako wartościowe podłoże dla roślin. Poprawia on strukturę gleby i pomaga ją napowietrzyć oraz rozluźnić. Zawarty w nim materiał organiczny służy jako źródło składników pokarmowych dla rosnących na nim roślin. Jednakże jest on źródłem energii nieodnawialnej, dlatego iż jest wytwarzany w warunkach naturalnych przez setki lat. jego niekontrolowane i bez ograniczeń pozyskiwanie powoduje:

 - Nieodwracalne  zniszczenia środowiska naturalnego;

 - Niszczenie ekosystemu z zamieszkującymi go gatunkami;

 - Zniszczenia naturalnych legowisk zwierzyny płowej i ptactwa;

 - Uwalnianie gazów cieplarnianych (dwutlenku węgla, podtlenku azotu, metanu) do środowiska naturalnego skutkujące ocieplaniem klimatu.;

 -  Zniszczenie roślin bagiennych i żyjących w nich mikroorganizmów, odpowiedzialnych za  „odfiltrowywanie” i absorpcję azotanów i fosforanów, powodując iż do morza spływa brudna woda.

Biorąc  powyższe pod uwagę warto zastanowić się czy my działkowcy możemy pomóc środowisku naturalnemu i czy bez korzystania z torfu damy radę efektywnie gospodarować w naszym ogrodzie. Jest pewne iż tak albowiem torf można z powodzeniem zastąpić:

1/ Kompostem, który posiada wiele pożytecznych właściwości, bardzo podobnych do tych, które daje torf. Poprawia pulchność gleby, dostarcza mikroelementy ,przyciąga pożyteczne dżdżownice i wprowadza do gleby wiele pożytecznych mikroorganizmów. Kompost można wytworzyć samemu poprzez składowanie odpadów organicznych w oddzielonym miejscu. Kompost, w przeciwieństwie do torfu, tworzy się szybko z odpadków roślinnych, które nie są nikomu potrzebne.

2/ Włóknem kokosowym, które podobnie jak torf pomagają glebie pochłaniać i zatrzymywać wilgoć. Dostępny jest w formie suchych igieł skompresowanych, które miesza się na mokro z ziemią ogrodową. Dostępne jest także włókno kokosowe w formie kompaktowych bloczków. Są nieco droższe od igieł w workach, jednak świetnie sprawdzają się w małych ogrodach i pojemnikach.

3/ Ziemią z liści drzew  i ściętej trawy, do której wykonania wykorzystuje się jedynie liście drzew i krzewów – zarówno ozdobnych, jak i owocowych. Ziemię tą można wykorzystywać jako:

 -  podłoże do wysiewu nasion – wystarczy zmieszać ją pół na pół z kompostem, aby zyskać ziemię idealną do kiełkowania roślin;

 -  spulchniacz do gleby – mieszając ją z normalną ziemią poprawimy jej przepuszczalność, dzięki temu korzenie będą mogły łatwiej się w niej rozrastać;

 - zamiennik ściółki – gleba liściowa doskonale zatrzymuje wilgoć, dlatego też można ją stosować w roli ściółki, dzięki temu ograniczymy parowanie wody z gleby i zapobiegniemy wysuszaniu roślin w okresie letnim;

 -  samodzielne podłoże do roślin ozdobnych, które nie mają wysokich wymagań pokarmowych. roślinę.

4/ Igłami sosnowymi skutecznie zakwaszającymi ziemię dla takich kwiatów jak azalie, lilie, nagietki czy rododendronów, do zakwaszenia gleby w uprawie borówki amerykańskiej, tuji.

5/ Wermikulit, to minerał (skała), który zwiększa swoją objętość pod wpływem podgrzewania, niczym harmonijka. Tak powstają bardzo lekkie granulki o dużej zdolności zatrzymywania wilgoci. Następnie wermikulit powoli uwalnia tę wilgoć, co czyni go przydatnym w ogrodnictwie, a zwłaszcza w przedsiębiorstwach zajmujących się produkcją sadzonek i materiału siewnego.

6/ Perlit to nieorganiczna skała, po podgrzaniu zwiększająca swoją objętość do porowatego, przewiewnego i lekkiego granulatu. Często jest wykorzystywany jako wypełniacz do ziemi doniczkowej, ziemi do sadzonek i wysiewu oraz do sadzonek doniczkowanych. Jako dodatek do ziemi doniczkowej, perlit zapewnia większą przewiewność podłoża i lepsze odprowadzanie wody. Z tego względu jest wykorzystywany przede wszystkim w przypadku roślin, które nie mogą rosnąć w wilgotnej glebie, jak np. wilczomlecz nadobny.

 

Tomasz Kondratowicz

Instruktor Okręgowy SSI PZD

Okręg Opolski

ROD “Oaza” w Opolu

 

Powrót