Rodzina
Zdrowie
Ekologia
Edukacja
Wypoczynek

Porady ogrodnicze

Niektóre przykłady roślin trujących występujących na działkach - 13.03.2018

Świat flory jest bardzo bogaty pod względem występowania i różnorodności roślin. Na działce możemy mieć dużo ciekawych i pięknych gatunków. Jednak powinniśmy pamiętać, że niektóre z nich mogą zawierać związki trujące dla człowieka oraz zwierząt. 

Substancje trujące mogą występować w całych roślinach lub ich częściach, np. same korzenie czy nasiona. Właściwości trujące roślin zależą od występowania w nich substancji, takich jak alkaloidy, glikozydy, saponiny, olejki eteryczne czy kwasy organiczne i nieorganiczne. Skład soku mlecznego roślin również może zawierać związki trujące, tak jak u wilczomlecza obrotnego (Euphorbia helioscopia), którego sok jest groźny zwłaszcza dla zwierząt.

Na działkach i w ogrodach przydomowych, gdzie przebywają dzieci unikajmy sadzenia roślin, które mają atrakcyjne, lecz trujące owoce. Takie rośliny to np. cis pospolity (Taxus baccata), konwalia majowa (Convallaria majalis), kruszyna pospolita (Frangula alnus), bieluń dziędzierzawy (Datura stramonium) i wiele innych.

Czerwona osnówka cisa pospolitego (Taxus baccata)

Cis pospolity (Taxus baccata) jest trujący prawie we wszystkich swoich częściach. W nasieniu występuje alkaloid taksyna, który jest szkodliwy dla zdrowia, natomiast wyjątek stanowi czerwona osnówka, która nie jest trująca. Sama osnówka zjedzona nie zaszkodzi zdrowiu, natomiast w połączeniu z nasieniem jest już szkodliwa. 

Konwalia majowa (Convallaria majalis) jest trująca zarówno w stanie zielonym, jak i suchym. Zawiera wiele substancji, między innymi konwalatoksynę, która wykazuje silne działania nasercowe. Można ulec zatruciu po zjedzeniu czerwonych jagód konwalii.

Kruszyna pospolita (Frangula alnus) posiada owoce, które zjedzone w większych ilościach powodują wymioty i silną biegunkę.

Bieluń dziędzierzawy (Datura stramonium) ma trujące wszystkie części, a najbardziej nasiona. Głównymi substancjami, które mają znaczenie w przebiegu zatrucia są: L-hioscyjamina i L-skopolamina oraz w mniejszym stopniu atropina. Dla dorosłego człowieka niebezpieczne jest zjedzenie ok. 15 nasion. Pszczoły, które zbierają nektar z kwiatów bielunia ulęgają śmiertelnemu zatruciu.

Warto zwrócić również uwagę na rośliny, które powodują podrażnienia skóry. Takie podrażnienia mogą się pojawić zwłaszcza, gdy pielęgnujemy je bez rękawic.

Igły pochodzące z żywotnika zachodniego (Thuja occidentalis) roztarte w ręku mogą działać drażniąco na skórę. Olejek eteryczny z żywotnika zawiera tujon, który powoduje podrażnienia błony śluzowej przewodu pokarmowego i zapalenie nerek.

Zawilec żółty (Anemone ranunculoides) to roślina w całości lekko trująca. Posiada ranunkulinę, która ma piekący smak oraz działa drażniąco na błony śluzowe i może powodować podrażnienia skóry. Zawilec żółty po wysuszeniu traci własności trujące.
 
Dyptam jesionolistny (Dictamnus albus)

Przy zbiorach i pracach pielęgnacyjnych ruty zwyczajnej (Ruta graveolens) oraz dyptamu jesionolistnego (Dictamnus albus) koniecznie powinno się używać rękawiczek, gdyż rośliny mogą spowodować poparzenia skóry.

Rośliny trujące są również roślinami leczniczymi, które mogą być wykorzystywane w farmakologii. Przedstawionych zostało kilka roślin, które mogą występować na działkach, ale jest ich o wiele więcej. Zatem zawsze warto zapoznać się z właściwościami roślin, jakie zamierzamy sadzić na działce.

 

Opracowała: Joanna Gadzinowska

instruktor ds. ogrodniczych OZM PZD w Krakowie

Zdjęcia: pixabay.com

Powrót

Copyright © 2024 Polski Związek Działkowców All rights reserved.