Rodzina
Zdrowie
Ekologia
Edukacja
Wypoczynek
Jeżeli chcemy, aby owady pożyteczne były obecne przez cały rok na naszej działce, zadbajmy o dobre warunki dla ich rozwoju. Wiele owadów zimuje w załamaniach kory, pod stertami liści przy drzewach, w wyższej trawie. Jeżeli na zimę pozostawimy nieco wyżej skoszony trawnik, bądź kępki wyższej trawy i nie będziemy stosować totalnych środków ochrony roślin (szczególnie na przedwiośniu) oraz preparatów na bazie oleju parafinowego, wówczas zwiększy się liczebność owadów pożytecznych. Warto również posadzić na działce różne rośliny kwitnące, które przyciągną owady. Im większa rozmaitość gatunków kwitnących, tym większa pewność, że podczas całego sezonu owady będą miały zapewnione pożywienie.
Chrząszcze biedronkowate
Larwy biedronek i osobniki dorosłe żywią się mszycami, misecznikami, miodówkami, przędziorkami i młodymi larwami motyli. Jedna larwa biedronki zjada około 600 mszyc.
Larwa biedronki
Osobniki dorosłe biedronki pojawiają się od wczesnej wiosny, a larwy najliczniej występują od czerwca do sierpnia.
Biedronka (postać dorosła) przy kolonii mszyc. Na nitkach wiszą jaja złotooka, którego larwy również żywią się mszycami.
Chrząszcze biegaczowate
Żerują nocą, żywią się m.in. ślimakami, mszycami, stonką ziemniaczaną, jajami śmietek. Zimują w stertach liści lub pod kamieniami.
Biegacz zielonozłoty
Skorki
Zwane cęgoszami lub szczypawicami, żerują nocą zjadając różne stadia rozwojowe przeróżnych owadów, w szczególności mszyc. Warto na drzewach zawiesić doniczki z wiórami zawieszone do góry nogami, w których chętnie zamieszkają skorki.
Skorek
Bzygi
Do złudzenia przypominają osy, ale są od nich mniejsze i nie żądlą. Latają od kwietnia do października, zbierają pyłek i nektar z kwiatów i przy okazji zapylają je. Larwy bzygów żywią się mszycami. Jedna larwa może zjeść około 800 mszyc.
Bzyg
Ważki
Pojawiają się przy naturalnych zbiornikach i przy oczkach wodnych. Larwy i owady dorosłe żywią się m.in. larwami komarów i much, mikroorganizmami wodnymi i larwami płazów.
Ważka – szablak krwisty (samica)
Złotooki
Te jasnozielone, niewielkie owady (długość ciała 10-15 mm) z delikatnymi skrzydłami żywią się pyłkiem kwiatowym i nektarem. Larwy złotooków są żółtobrązowe, spłaszczone i mają dość duże "kleszcze", którymi chwytają i wysysają w ciągu swojego życia około 500 mszyc. Larwy żywią się mszycami, wciornastkami i wełnowcami. Jeżeli przy kolonii mszyc zauważymy długie nitki, na których wiszą owalne jaja tzn. że wkrótce wylęgną się z nich larwy złotooka. Warto zostawić na okres zimy zwój papieru falistego przy altanie. Złotooki chętnie skorzystają z takiego schronienia.
Złotook – postać dorosła
Pająki
Żywią się różnymi owadami. W ich sieci wpadają różne owady, również szkodniki.
Pająk krzyżak ze swoją zdobyczą
Dobroczynki
To drobne roztocza (długość ciała nie przekracza 0,5 mm), które wczesną wiosną penetrują powierzchnię kory, a w późniejszym okresie również liście w poszukiwaniu przędziorków i szpecieli. Jeden maluteńki dobroczynek w ciągu dnia może zjeść kilkadziesiąt sztuk jaj, larw i postaci dorosłych w/w szkodników.
Dziubałek gajowy
To mały pluskwiak różnoskrzydły o długości ciała 3,5-4,5 mm. Ma brązową głowę i mleczno-brązowe skrzydła. Najczęściej bytuje na drzewach w pobliżu kwiatów i owoców oraz na pokrzywach. Możemy go spotkać od wczesnej wiosny do późnej jesieni. Żywi się min. przędziorkami, jajami owocówek, larwami miodówki jabłoniowej, pryszczarków oraz gąsienicami zwojkówek, namiotnika jabłoniowego i innych drobnych owadów.
Osiec korówkowy
To niewielkich rozmiarów błonkówka (dorasta do 1,5 mm długości). Ma czarny tułów z żółtym paskiem u nasady odwłoka. Samice składają jaja w ciele mszycy – bawełnicy korówki. Larwy zimują i przepoczwarzają się w martwym ciele żywiciela, a wiosną wychodzą na zewnątrz dorosłe osobniki. Ośce są bardzo żarłoczne, dzięki czemu mogą całkowicie zniszczyć bawełnicę korówkę, a potem zginąć z braku pokarmu.
Trzmiele
Żywią się pyłkiem i nektarem, odwiedzają rośliny od wczesnej wiosny do późnej jesieni, zapylając m.in.: brzoskwinie, grusze, pigwowce, porzeczki, maliny, pomidory, ogórki, bób, słoneczniki, naparstnice, szałwie, róże oraz rośliny motylkowe tj.: koniczynę, lucernę, facelię, czy gorczycę.
Trzmiel ziemny
Pszczoła murarka ogrodowa
Występuje na terenie całego kraju, a na działkę możemy ją zwabić przygotowując ekohotele z rurkami z trzciny. Murarka jest bardzo pracowitą i bezpieczną pszczołą (nie żądli). Zapyla wiele roślin kwitnących wiosną.
Pszczoła murarka
Pszczoła miodna
Jest najważniejszym owadem zapylającym. W ogrodzie działkowym, zgodnie z Regulaminem ROD, powinna być hodowana w zbiorowej pasiece. Żeby pszczoły nie wyginęły, powinniśmy z dużą rozwagą stosować chemiczne środki ochrony roślin.
Pszczoła miodna
Tekst: Jadwiga Brzozowska
instruktor ds. ogrodniczych
OZP PZD w Rzeszowie
Zdjęcia: Jadwiga Brzozowska, pixabay.com
Copyright © 2025 Polski Związek Działkowców All rights reserved.