Bieżące wydarzenia

Edukacja ekologiczna z udziałem rodzinnych ogrodów działkowych - 21.02.2016

Jak już wiemy z poprzednich spotkań ( zorganizowanych przez Okręgowy Zarząd PZD w Pile - we wrześniu i grudniu ubiegłego roku), dotyczących pozyskiwania dodatkowych funduszy dla Rodzinnych Ogrodów Działkowych, największe możliwości rysują się na polu edukacji ekologicznej. Jest to całkowicie nowe zadanie dla działkowców, które może wywoływać w wielu z nas niechęć, obawy czy wręcz sprzeciw. Są to jednak typowe reakcje na sytuacje nowe i aby odnaleźć się w nowej dla nas rzeczywistości, konieczne jest przełamanie naszych wcześniejszych stereotypów. Aby spełnić założenia programowe PZD wytyczone na ostatnim Okręgowym i Krajowym Zjeździe Delegatów konieczna jest zmiana naszego wizerunku ( mam tutaj na myśli otworzenie się Rodzinnych Ogrodów Działkowych na te grupy społeczeństwa, które do tej pory nie miały z nami niewiele wspólnego – a może to my nie chcieliśmy mieć z nimi kontaktów, traktując Ich jak intruzów, dodatkowy kłopot czy problem. Przecież na każdym ogrodzeniu ROD wiszą tabliczki zakazujące wstępu na teren ogrodu „osobom obcym”, nowe twarze dostrzegamy od razu i sprawdzamy zasadność pobytu na terenie ogrodu. Ma to swoje uzasadnienie z punktu widzenie bezpieczeństwa ogrodu, mieliśmy wiele przypadków wandalizmu i bezmyślnego niszczenia mienia działkowców. Teraz mamy być przyjaźni, otwarci i chętni dla tych, którzy będą zainteresowani naszym ogrodem. Mamy wręcz wykazywać inicjatywę, aby zachęcać wszystkich do interesowania się tym co robimy i jak żyjemy na „działkach”.)

W myśl przysłowia „ czym skorupka za młodu nasiąknie, tym na starość trąci”, wydaje się, że podjęcie przez  Ogrody  Działkowe   działań edukacyjno-ekologicznych,  jest taką niszą, w której możemy wiele zdziałać – a przy tym jeszcze może i zarobić. Przygotowując atrakcyjną ofertę uwzgledniającą tematykę ekologiczną możemy przyciągnąć zainteresowanie licznych odbiorców począwszy od przedszkoli a na starszym pokoleniu kończąc. Wspomniałam wcześniej o niszy – czyli strefie dotąd niezagospodarowanej, nie bez podstaw. Otóż analizując liczne, już zrealizowane programy z zakresu edukacji ekologicznej na poziomie przedszkolnym z terenu miasta Chodzieży, jak też Program Ochrony Środowiska dla gminy Chodzież na lata 2012-2015 oraz Program Powiatu Trzcianecko – Czarnkowskiego, zauważyłam tylko w jednym przypadku wizytę dzieci z przedszkola w Rodzinnym Ogrodzie Działkowym. Jako partnerzy w realizacji tych programów wymieniane są różne instytucje i placówki od Lasów Państwowych po miejskie tereny zielone, organizacje pozarządowe typu: LOP, ale nie na ma wśród nich Ogrodów.

Prof. Dr. Hab. Ryszard Łukaszewicz mówi, że aby wspomagać, inspirować i kierować procesem edukacyjnym, konieczne jest tworzenie, organizowanie i reorganizowanie OKAZJI. OKAZJA EDUKACYJNA traktowana jest jako sposób działania – metoda: musi zawierać przedmiot odkrycia i punkt wyjścia. Uważam, że teren ROD sam w sobie jest taką okazją – okazją w sensie dosłownym, jak i w rozumieniu definicji prof. Łukaszewicza.

A czym jest edukacja ekologiczna?

– to koncepcja kształtowania i wychowania w duchu poszanowania środowiska przyrodniczego,

– to psych – pedagogiczny proces oddziaływania na człowieka w celu kształtowania jego świadomości ekologicznej,

– to wszelkie formy działalności skierowanej do społeczeństwa, ze szczególnym uwzględnieniem dzieci i młodzieży, które mają na celu wpływanie na poziom świadomości ekologicznej, propagowanie konkretnych zachowań korzystnych dla środowiska naturalnego, upowszechnianie wiedzy o przyrodzie.

Pole działania dla działkowców jest może i nowe, ale przecież Rządowy Program Ochrony Środowiska obowiązuje już od 2001 roku ( w celu realizacji polityki rządowej państwa,  zarząd województwa, powiatu i gminy sporządzają odpowiednio wojewódzki, powiatowy i gminny program ochrony środowiska). Też nie jesteśmy partnerami w realizacji tych programów.  Już w dniu 26 lutego 2002 r.  Rozp.  MEN i S w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół, wprowadza edukację ekologiczną w postaci oddzielnej ścieżki edukacyjnej o charakterze wychowawczo – dydaktycznym, począwszy od II etapu edukacyjnego.  Powołuję się na przepisy obligujące do podejmowania działań proekologicznych dlatego, że daje nam to wprost możliwości i warunki do tworzenia OKAZJI EDUKACYJNO – EKOLOGICZNYCH. Chciejmy je tylko wykorzystać – opracujmy sami PROGRAM EDUKACJI EKOLOGICZNEJ realizowany pod egidą PZD za pośrednictwem ROD.

W czasie realizacji programu, konieczne jest umożliwienie adresatom tego programu tj. dzieciom, młodzieży czy starszym mieszkańcom bezpośrednie i pośrednie poznanie środowiska. Konieczne jest więc zaplanowanie, zorganizowanie i zrealizowanie cyklu zajęć, spotkań tj. OKAZJI,  kształtujących pojęcia i wyobrażenia przyrodnicze, wzbogacające zasób ich wiedzy i doświadczeń.  Na działce mamy bazę – należy tylko właściwie ją zaprezentować i wykorzystać – czyli „sprzedać” tę wiedzę i doświadczenie, które sami posiadamy.

Moduły edukacji ekologicznej – czyli bloki tematyczne realizowane są poprzez właściwie dobrane formy ( od wycieczki, eksperymenty po konkursy, prelekcje, publikacje z łamach prasy lokalnej czy lokalnej telewizji kablowej oraz np. pikniki dla dzieci dla rodzin).

Jakie mogą być poruszane problemy czyli tematy – moduły, bloki? Otóż tematem może być właściwie wszystko z czym mamy do czynienie w trakcie naszej pracy na działce: od tematów o bardzo dużym stopniu ogólności

CZTERY PORY ROKU, CZTERY ŻYWIOŁY,

ZROZUMIEĆ PRZYRODĘ, POGODA – PRZYRODA – EKOLOGIA,

EKOLOGICZNE WARZYWA Z EKOLOGICZNEJ DZIAŁKI,

AKTYWNE SPĘDZANIE CZASU WOLNEGO, ZDROWY STYL BYCIA I ŻYCIA,

do tematów bardzo szczegółowych:

         WIOSNA W OGRODZIE,

         CO PISZCZY W TRAWIE,

ŚWIĘTO DRZEWA, ŚWIĘTO ZIEMI, ŚWIĘTO PIECZONEGO ZIEMNIAKA      

         BABCIA I DZIADEK Z WNUKAMI NA DZIAŁCE, itd…………

Aktywny kontakt z przyrodą pozwala wykształcić u dziecka właściwy stosunek do wszystkiego, co żywe, stopniowo doprowadzając do zrozumienia przez nie roli człowieka w przyrodzie. Wówczas zrozumie, że stosunek do przyrody jest miarą kultury człowieka a zdolność odczuwania piękna natury, odpowiedzialność za postępowanie człowieka w świecie przyrody świadczą o jego bogactwie duchowym.

Dzieci muszą być pełnowartościowym partnerem dorosłych w walce o ochronę środowiska. Należy tylko dać im szansę, a wyrośnie z nich pokolenie, które umiejętnie będzie korzystało z darów Ziemi i rozwijającej się cywilizacji. Dzieci nie mają jeszcze utrwalonych stereotypów, dlatego stosując odpowiednie formy i metody pracy, można skutecznie i efektywnie kształtować ich postawy – zgodne z etyką ekologiczną.                                         

   Prof. J. Aleksandrowicz – „ Dobro tzn. właściwy stosunek do świata i ludzi. Właściwy tzn. taki, który jest korzystny nie tylko dla człowieka, ale i dla innych istot.”

 

Prezes ROD „ Pod Gruszą” w Chodzieży

Jolanta Mysiak

17.02.2016 r.

Powrót