Bieżące wydarzenia

Kieleckie ROD z nieodpłatnym prawem użytkowania - 18.02.2016

Niedługi czas po wejściu w życie ustawy o ROD z dnia 13 grudnia 2013r. Okręg Świętokrzyski PZD w Kielcach złożył wnioski o stwierdzenie nabycia prawa użytkowania na podstawie art. 76 ustawy o ROD do tych kieleckich ogrodów, które spełniały przesłanki zawarte w powyższym przepisie. Właściwym do wydania decyzji w niniejszej sprawie był Prezydent Miasta Kielce, jako że nieruchomości stanowią własność Gminy. Z konstrukcji art. 76 wynika, że decyzje winny mieć charakter deklaratoryjny – czyli potwierdzający jedynie nieprzerwany i spokojny, istniejący już od kilkudziesięciu lat stan faktyczny i sankcjonujący słusznie nabyte prawa działkowców. Niezwykle istotne z punktu widzenia idei ogrodnictwa działkowego i funkcji, jakie pełnią w społeczeństwie rodzinne ogrody działkowe było, aby prawo użytkowania nabywane było nieodpłatnie.

Wydane przez Prezydenta Kielc decyzje, chociaż stwierdzające nabycie przez PZD prawa użytkowania do wnioskowanych nieruchomości, nakładały na Związek opłatę roczną za to prawo w wysokości 1 zł od ROD. Choć wysokość opłaty była określona symbolicznie, mogła jednak spowodować utrwalenie niebezpiecznej zasady odpłatności za użytkowanie gruntów, nabywane na podstawie art. 76. Okręg Świętokrzyski złożył więc w niniejszych sprawach odwołania do Samorządowego Kolegium Odwoławczego, które w swych rozstrzygnięciach, po zbadaniu sprawy, potwierdziło pogląd Polskiego Związku Działkowców. Prawo użytkowania zdaniem SKO winno być nabywane nieodpłatnie choćby z tego względu, że ustawa w żaden sposób nie określa zasad ustalania ewentualnej odpłatności. To zaś oznaczałoby zbyt dużą uznaniowość dla organu w kształtowaniu wysokości potencjalnej opłaty – w Kielcach było to 1 zł, lecz gdzieś indziej mogłoby to być już kilkadziesiąt tysięcy złotych. Dla działkowców była to więc bardzo dobra wiadomość.

Niestety z takim rozstrzygnięciem nie zgodziła się Gmina Kielce, która wniosła skargę na orzeczenie SKO do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Łącznie na wokandę kieleckiego WSA trafiło pięć spraw z zakresu art. 76, dotyczących pięciu różnych ROD z terenu Kielc. Posiedzenia Sądu odbyły się w ubiegłym tygodniu, zaś publikację orzeczeń odroczono do 17 i 24 lutego. Wczoraj poznaliśmy większość z nich.

WSA w Kielcach odrzucił skargę Gminy Kielce ze względów proceduralnych. Choć jak przyznali Sędziowie – narada była dość długa i burzliwa – jednak na podjęcie ostatecznej decyzji wpływ miała przede wszystkim Uchwała siedmiu sędziów Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie o Sygn. akt I OPS 2/15, która zapadła dzień wcześniej. Uchwała ta rozstrzyga wątpliwości proceduralne, które pojawiły się po stronie składów orzekających, także w niniejszych sprawach.. W myśl jej sentencji bowiem – organ, który wydawał decyzję administracyjną w pierwszej instancji nie posiada interesu prawnego (a co za tym idzie – nie jest po prostu uprawniony) w skarżeniu takiej decyzji, zweryfikowanej przez organ drugiej instancji. Jednym słowem – organ nie może starać się w dalszym toku postępowania o weryfikację decyzji, którą sam wydał w pierwszej instancji.

Sędziowie WSA w Kielcach, wobec publikacji powyższej Uchwały NSA i po wnikliwej analizie sprawy doszli wobec powyższego do wniosku, iż skargę Gminy Kielce należy odrzucić ze względów formalnych. Podkreślić należy, że PZD wnioskowało do Sądu o merytoryczne rozstrzygnięcie – pragnąc sądowego potwierdzenia zasady nieodpłatności nabywania prawa użytkowania przez stowarzyszenie ogrodowe na podstawie art. 76. Rozstrzygnięcie odrzucające skargę jest jednak równie pozytywne – oznacza bowiem, że udało się nabyć nieodpłatny tytuł prawny w postaci użytkowania dla pięciu kieleckich ROD, które do tej pory borykały się z nieuregulowanym stanem prawnym.

Przywołane postanowienia WSA w Kielcach, a przede wszystkim w/w Uchwała Naczelnego Sądu Administracyjnego będą mięć fundamentalne znaczenie dla pozostałych ROD ubiegających się o wydanie decyzji potwierdzającej nabycie nieodpłatnego prawa użytkowania nie tylko z art. 76 ale i art. 75 ustawy o ROD.

 

Anna Ślusarczyk

inspektor ds. terenowo-prawnych

Okręg Świętokrzyski PZD

Powrót