Wydarzenia

Stanowisko KR PZD w sprawie regulacji stanu prawnego gruntów ROD na podstawie art. 76 ustawy o rodzinnych ogrodach działkowych - 27.02.2015

STANOWISKO

Krajowej Rady Polskiego Związku Działkowców

z dnia 26 lutego 2015 r.

w sprawie regulacji stanu prawnego gruntów ROD na podstawie

art. 76 ustawy o rodzinnych ogrodach działkowych

 

Działania związane z regulacją stanu prawnego gruntów ROD są od lat zadaniami priorytetowymi dla wszystkich struktur Związku. PZD dzięki tym działaniom w latach ubiegłych uzyskał prawo użytkowania wieczystego do ponad 27 tys. ha gruntów. W stosunku do blisko 3 tys. ha gruntów Związek posiada ujawnione prawo użytkowania w księgach wieczystych. Powyższe sprawia, że do blisko 14 tys. ha gruntów PZD nie jest w stanie wylegitymować się tytułem prawnym. Natomiast  działkowcy od dziesiątek lat użytkują je w dobrej wierze i przejęli je od władz publicznych w pełnym zaufaniu.

Podjęcie kolejnej batalii w zakresie regulacji stanu prawnego gruntów ROD stało się możliwe, dzięki ustawie z dnia 13 grudnia 2013 r., o rodzinnych ogrodach działkowych. Przyjęte w niej unormowania prawne przyznają stowarzyszeniom ogrodowym, w tym PZD, możliwość swoistego zasiedzenia prawa użytkowania nieruchomości zajętych przez ROD, a stanowiących własność Skarbu Państwa lub jednostek samorządu terytorialnego. Ustawodawca przyjął, że stwierdzenie nabycia prawa użytkowania ma następować w drodze decyzji, która stanowi podstawę wpisu w księdze wieczystej. Zgodnie z ustawą o ROD decyzja ta ma na celu potwierdzenie istniejącego stanu faktycznego, a nie ustanawianie nowego prawa. Zatem nie wprowadza się nią nowych zasad korzystania z gruntu przez PZD i działkowców w tym opłat za użytkowanie.

Od wejścia w życie 19 stycznia 2014 r.,  ustawy o ROD minął ponad rok. W tym czasie dzięki zaangażowaniu wszystkich struktur PZD, do właścicieli gruntów (gmin/Skarbu Państwa) zostały złożone wnioski w stosunku do 808 ROD o powierzchni blisko 5300 ha. Jednocześnie w tym czasie działkowcy mogli się przekonać, że ustawa „działa” z korzyścią dla nich, gdyż PZD uzyskał decyzje na mocy których potwierdzone zostało na rzecz PZD prawo użytkowania w stosunku do 83 ROD o powierzchni blisko 430 ha.

Z powyższego jednak widać, że uprawnione organy władzy publicznej rozpatrzyły i wydały decyzje w stosunku do 8% powierzchni, co do której OZ wystąpiły z wnioskami o regulację. Zatem nie  wszystkie organy wykonawcze jednostek samorządu terytorialnego lub starostowie reprezentujący Skarb Państwa podejmują szybkie działania w tym względzie. Czy urzędnikom zależy, aby działkowcy pozostawali bez żadnej ochrony prawnej? A może brak rozpatrzenia wniosku i wydania decyzji powodowany jest zamiarem podjęcia działań w zakresie likwidacji ROD? Czy urzędnicy nie spieszą się z rozpatrywaniem wniosków dając sobie czas do 2016 r., a do tego czasu podejmą decyzje o likwidacji ogrodów? Czemu działkowcy muszą nadal drżeć o swój byt i swoje mienie znajdujące się na terenie ROD, które z ogromnym wysiłkiem wypracowali, niekiedy przez pokolenia rodzin działkowych? Co stoi na przeszkodzie aby działkowcy między innymi z Bydgoszczy, Częstochowy, Rzeszowa, Szczecina, Katowic, Chorzowa, Zabrza, Bielsko-Białej, Gliwic Bytomia, Poznania, Torunia, Włocławka, Warszawy, Krakowa, Wrocławia mogli uzyskać potwierdzenie prawa do zajmowanych od dziesiątek lat terenów?

Mimo tych trudności PZD nadal będzie podejmować przewidziane prawem działania i wzmożone wysiłki w obronie ROD składając kolejne wnioski o regulację stanu prawnego gruntów ROD. W stosunku do już złożonych wniosków będzie żądać ich rozpatrzenia, a w przypadku braku działań ze strony urzędników będzie korzystać z prawa wniesienia skargi na bezczynność organu.

Krajowa Rada PZD uznaje, że w wielu przypadkach konieczna jest bezpośrednia rozmowa przedstawicieli Związku z włodarzami gmin w celu przedstawienia w tym względzie argumentów prawnych i społecznych, dla których warto uregulować stan prawny gruntów ROD.

Wiele pracy pozostaje także w kwestii złożenia kolejnych wniosków, które muszą być dobrze przygotowane, na podstawie zgromadzonej dokumentacji. Zadanie to nie należy do łatwych i prostych, gdyż w wielu wypadkach należy pozyskać, odszukać lub odtworzyć pewne dokumenty. Mamy nadzieję, że bezpośrednia w tym względzie współpraca z zarządami ROD i samymi działkowcami może przynieść pozytywne rezultaty, gdyż są oni w wielu przypadkach skarbnicą wiedzy i znają historię powstawania ogrodu.

Te działania są konieczne aby zgodnie z art. 76 ustawy o ROD wykazać, że w dniu wejścia w życie tej ustawy ogród spełniał jedną z czterech przesłanek (teren ROD przeznaczono w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego pod ogród działkowy, albo ROD funkcjonuje ponad 30 lat, a nabycie własności gruntu przez Skarb Państwa czy też gminę nastąpiło w związku z zakładaniem bądź funkcjonowaniem na nim ogrodu, albo ogród, w chwili wejścia w życie ustawy o pracowniczych ogrodach działkowych z 1981 r. miał ustaloną lokalizację stałą, albo przekształcił się z ogrodu czasowego w stały na mocy przepisów tejże ustawy).

Krajowa Rada PZD uznaje, że istotą sprawy w tych działaniach jest również wytypowanie wszystkich przypadków ROD, których tereny spełniają choćby jedną z przesłanek wymienionych w art. 76 ustawy o ROD. Nie można bowiem dopuścić aby dana w ustawie możliwość regulacji stanu prawnego gruntu ROD, została niewykorzystana. Wymaga to ze strony osób prowadzących ten temat zaangażowania, staranności ale także merytorycznej wiedzy.

Na terenie kraju 22 okręgowe zarządy (oprócz Elbląga, Gorzowa Wlkp., Legnicy, Zielonej Góry, które mają uregulowane stany prawne gruntów ROD) wytypowały 1791 ROD o powierzchni blisko 11 tys. ha, w stosunku do których zastosowanie będzie mieć art.76 ustawy o ROD.

W stosunku do 90-100% powierzchni podlegającej regulacji wnioski złożyły następujące OZ: w Bydgoszczy, w Częstochowie, Opolski, w Pile, Podkarpacki, Sudecki, w Słupsku, Świętokrzyski, Warmińsko-Mazurski, we Wrocławiu.

Na poziomie 30 do 89% powierzchni podlegającej regulacji wnioski złożyły następujące OZ: w Kaliszu, w Koszalinie, w Lublinie, Mazowiecki, Podlaski, w Poznaniu, Śląski, Toruńsko-Włocławski.

Najniższy procent, na poziomie do 29% złożonych wniosków mają OZ: w Gdańsku, Łódzki, w Krakowie, w Szczecinie.

Krajowa Rada PZD stwierdza, że ustawa dała dobre warunki prawne, aby kwestię gruntów o nieuregulowanym stanie prawnym rozwiązać, potwierdzają to uzyskane już decyzje przyznające na rzecz PZD prawo użytkowania. Okręgi, które na niskim lub średnim poziomie dotychczas złożyły wnioski winny niezwłocznie przystąpić do działania i zwiększyć aktywność w tym względzie. Nie wolno nam tej szansy zmarnować, poprzez opieszałe działania, czy brak należytego zaangażowania. Po raz kolejny konieczny jest zbiorowy wysiłek, zaangażowanie kadry, która merytorycznie poprowadzi temat. Do tych działań należy włączyć wszystkie struktury Związku i działkowców, gdyż proces regulacji stanu prawnego gruntów ROD nie może ulec zahamowaniu, a wręcz przeciwnie winien przyspieszyć, bowiem dzięki tym działaniom zabiegamy o zachowanie ROD i spokojny byt blisko 300 tys. rodzin działkowych.

 

Krajowa Rada

Polskiego Związku Działkowców

 

Warszawa, dnia 26 lutego 2015 r. 

Powrót