Porady ogrodnicze

Porady ogrodnicze na wrzesień - 15.09.2014

● Konkurs „Moja Działka” To już ostatni moment na zgłoszenie swojego udziału w konkursie organizowanym przez miesięcznik „Działkowiec”. To okazja do zaprezentowania własnego ogródka i zdobycia cennych nagród o łącznej wartości 36 000! Zgłoszenia można nadsyłać do 20 września na adres: Redakcja „Działkowca” ul. Bobrowiecka 1 00-728 Warszawa. Szczegóły konkursu opublikowano w czerwcowym wydaniu „Działkowca” i na stronie: www.dzialkowiec.com.pl. Gorąco zapraszamy do udziału w konkursie wszystkich działkowców!

● Zaplanuj wiosnę Wrzesień i październik to najlepszy czas na sadzenie większości roślin cebulowych kwitnących wiosną. We wrześniu sadzimy cebulice, hiacynty, lilie, przebiśniegi, krokusy, tulipany oraz szachownice i narcyzy (ale tylko do połowy miesiąca). Warto skorzystać ze sprzedaży wysyłkowej (www.dzialkowiecsklep.pl tel. 22 101 34 34) i za niewielką kwotę stać się posiadaczem oryginalnych odmian (kilka sztuk za kilka złotych). Z roślinami cebulowymi nie należy zwlekać – kto nie posadzi ich w tym terminie, będzie je mógł oglądać wiosną tylko u sąsiada… Szukającym pomysłów na piękne wiosenne aranżacje z cebulowymi polecamy miesięczniki „Mój Ogródek” oraz „Działkowiec”.

● Od przybytku głowa nie boli... Na działkach dojrzewają owoce, warzywa oraz zioła. Warto z nich korzystać na bieżąco, a nadwyżki przetwarzać. We wrześniowym wydaniu miesięcznika „Mój Ogródek” (cena tylko 2,49 zł!) można znaleźć m.in. łatwe przepisy na dżemy, soki, owocowe ciasta, nalewki i wina. Po praktyczne rady i konkretne przepisy odsyłamy również do wrześniowego wydania „Działkowca”.

● Profilaktyka Systematycznie należy usuwać opadłe, silnie porażone liście z sąsiedztwa drzew i krzewów owocowych oraz porażone resztki po zbiorach warzyw. Ma to kolosalne znaczenie w ograniczaniu źródeł infekcji chorobami grzybowymi w tym i przyszłym sezonie wegetacyjnym.

● Ekokompost Wszystkie resztki roślinne przeznaczamy na kompost. To najlepszy, najtańszy i łatwy do zrobienia nawóz organiczny. O zaletach kompostu, a także zasadach jego prawidłowego przygotowania i stosowania można przeczytać w bieżącym „Działkowcu”.

● Apteka z ogródka Nasze działki obfitują w rośliny o działaniu leczniczym i prozdrowotnym. Warto je zbierać latem i wykorzystywać zimą na różne dolegliwości (np. przeciwkaszlowo, antybakteryjnie, rozkurczowo, na przeziębienia, dolegliwości trawienne, przeciwbólowo, moczopędnie). Z wrześniowego „Działkowca” można dowiedzieć się, jakie rośliny mają takie działanie, kiedy i jak je zbierać oraz jak utrwalać ich lecznicze właściwości robiąc susze, soki, nalewki, syropy i wina.

● Dzielenie bylin Do połowy miesiąca można jeszcze dzielić piwonie. Karpę dzieli się na kilka części ostrym nożem, tak aby każda miała co najmniej 3–5 pąków odnawiających. Przed ponownym posadzeniem na dno dołka dodaje się dobrze rozłożony obornik lub kompost. Rośliny sadzi się tak aby pąki na karpach były około 4 cm pod powierzchnią gleby. We wrześniu dzielimy też bodziszek, czyściec, dąbrówkę, fiołek, gęsiówkę, płomyk szydlasty, zawciąg nadmorski, żagwin. Więcej na temat dzielenia bylin można przeczytać w bieżącym „Działkowcu”.

● Mieczyki, dalie, pacioreczniki Po pierwszych przymrozkach należy ściąć ich część nadziemną na wysokości 10–20 cm, a podziemną wykopać i oczyścić z gleby. Kłącza pacioreczników i karpy dalii układa się w skrzynkach i przysypuje wilgotnym torfem. Podobnie postępujemy z mieczykami, choć nie są one aż tak wrażliwe na przesuszenie. Skrzynki przetrzymujemy w ciemności, w temperaturze 5–8°C.

● Balkony na jesień Warto już zmienić rośliny w pojemnikach na typowo jesienne. Sadzimy więc pięknie kwitnące wrzosy, astry, a także kapusty ozdobne. Rośliny te znoszą dobrze jesienne przymrozki. Polecamy ciekawe pomysły na jesienne aranżacje ogrodu pokazane we wrześniowym „Działkowcu”.

● Własne nasiona Wiele roślin ozdobnych łatwo tworzy samosiewy. Ich nasiona warto zebrać, zanim same się rozsieją. Na działce warto zebrać nasiona takich gatunków, jak: nagietek lekarski, eszolcja kalifornijska, kosmos podwójnie pierzasty, nachyłek barwierski i Drummonda, smagliczka nadmorska, aksamitka, rudbekia owłosiona, malwa, orlik ogrodowy, fiołek rogaty, krwawnik pospolity, rozchodnik okazały.

● Sadzenie truskawek Początek miesiąca to ostatni moment na sadzenie truskawek z sadzonek pobranych z rosnących roślin. Pamiętajmy żeby pobierać sadzonki ze zdrowych roślin. Truskawek nie powinno się uprawiać na miejscu po truskawkach, malinach, pomidorach. Sadzimy je w rozstawie 70-80 cm i 25-30 cm w rzędach. Ważna jest głębokość sadzenia. Serce sadzonki powinno znajdować się trochę nad powierzchnią gleby. Zbyt głębokie sadzenie spowoduje zagniwanie a zbyt płytkie zasychanie tej części (więcej na ten temat we wrześniowym wydaniu „Mojego Ogródka”).

● Przechowywanie Przygotowujemy już pomieszczenia do przechowywania owoców. Prace należy podjąć jeszcze przed zbiorami aby mieć czas na odnowienie ścian i półek oraz pozbycie się zapachów obcych, które nie są wskazane w takim miejscu. Również starannie oczyszczamy skrzynki pozbywając się zanieczyszczeń i resztek zaschniętych owoców. Pamiętajmy, że owoce powinny być składowane osobno a nie razem z warzywami, ponieważ bardzo łatwo chłoną zapachy obce co wpływa negatywnie na ich smak. Skrzynki z owocami ustawiamy tak aby pozostawić wolne przestrzenie przy ścianach co ułatwi swobodny przepływ powietrza i poprawi warunki przechowywania. Łatwiejsze będzie też utrzymanie w miarę jednorodnej temperatury w całym pomieszczeniu, kiedy będziemy je co jakiś czas wietrzyć. Wydłużenie okresu przechowywanie jest możliwe jeśli owoce rozkładamy na półkach a nie trzymamy w skrzynkach, kartonach czy innych opakowaniach. Przechowując je na półkach łatwiej jest eliminować psujące się owoce a także wybierać te najbardziej dojrzałe.

● Miejsce dla roślin sadowniczych W drugiej połowie miesiąca można rozpocząć prace związane z przygotowaniem miejsca pod nowe nasadzenia. Usuwamy chwasty, uprawiamy glebę i dodajemy nawozy. Może to być obornik lub kompost (organiczne) oraz nawozy mineralne – fosforowe i potasowe. Sprawdzamy również pH gleby pamiętając, że większość gatunków sadowniczych potrzebuje lekko kwaśnego podłoża. Wyjątek stanowią borówka i żurawina, które lepiej rosną i owocują na kwaśnych stanowiskach. Różne nawozy mineralny oraz organiczne (obornik bydlęcy, owczy, koński) w formie łatwych do użycia, lekkich granulatów można zamówić w sklepie wysyłkowym tel. 22 101 34 34 lub na www.dzialkowiecsklep.pl. Więcej na temat dobrego przygotowania gleby dla roślin sadowniczych można przeczytać w bieżącym wydaniu miesięcznika „Mój Ogródek”.

● Sztobry z porzeczki Od połowy września rozmnażamy porzeczki. W pierwszej kolejności tniemy sztobry porzeczki czerwonej. Sadzonki o długości 15-20 cm pozostawiamy do kalusowania umieszczając końcówki pędów w wilgotnej mieszaninie piasku z torfem. Kalus powinien pojawić się po około 2 tygodniach. Pędy z kalusem lepiej się przyjmują i znacznie lepiej się ukorzeniają. W ostatniej dekadzie września tniemy sztobry porzeczki czarnej. Fragmenty pędów o długości 15-20cm, na których znajdują się 3-4 pąki. Sztobry sadzimy do szkółki a w kolejnym sezonie będziemy mieli sadzonki porzeczek, gotowe do posadzenia na działce.

● Zbiory owoców W pierwszej połowie września zbiera się owoce jesiennych odmian jabłoni i gruszy a w drugiej połowie – odmian zimowych. Zbieramy też śliwki, powtarzające truskawki i maliny oraz winorośl. Pamiętajmy także o orzechu włoskim, którego owoców nie zrywamy tylko zbieramy z ziemi. Taki sposób daje gwarancję, że zebrane owoce charakteryzują się odpowiednią dojrzałością.

W czasie zbirów starannie wybierajmy owoce przeznaczone do przechowywania. Powinny być one wyrównane pod względem wielkości, bez uszkodzeń spowodowanych przez choroby i szkodniki, o wielkości i barwie typowej dla odmiany. Zwróćmy także uwagę na barwę zasadniczą skórki, która powinna być jeszcze zielona. Jeśli zmieni się na zielono żółtą lub żółtą to znaczy, że owoc jest zbyt dojrzały by można go przechowywać.

● Problem porzeczek i agrestu Groźną ich chorobą jest opadzina liści porzeczki (liczne, drobne brunatne plamy), która prowadzi do przedwczesnego masowego opadania liści. Wpływa to na słabsze owocowanie w następnym sezonie i obniżenie mrozoodporności. Należy usuwać opadłe liście, a po zbiorze owoców krzewy opryskać (Score 250 EC, Zato 50 WG).

● Kłaczki na jabłoni We wrześniu wzrasta nasilenie występowania bawełnicy korówki, tworzącej na pniach i gałęziach jabłoni kolonie pokryte śnieżnobiałym woskowym nalotem (przypominające kłaczki waty). Umiejscawiają się również w spękaniach kory, miejscach zranień powstałych w czasie cięcia. W miejscu ich żerowania pęka kora. Zasiedlone drzewka są osłabione i podatne na uszkodzenia mrozowe. Na działkach należy niszczyć mechanicznie kolonie mszycy. Rany po cięciu zabezpieczać pastą Funaben Plus 03 PA. Bawełnica jest niszczona przez ośca korówkowego (pasożytniczą błonkówkę). Spasożytowane mszyce tracą połysk, stają się rozdęte, czarne. Więcej o bawełnicy można przeczytać w „Działkowcu”.

●  Rak bakteryjny W przypadku niektórych chorób do licznych infekcji dochodzi jesienią przez blizny po opadłych liściach, np. rak bakteryjny drzew owocowych atakujący głównie czereśnię, brzoskwinię, wiśnię i morelę. Bakterie zimują w obrębie ran w postaci zgrubień i deformacji pędów, często z obfitą gumozą. Należy usuwać pędy z objawami porażenia (źródło infekcji). Opryskiwać, zwłaszcza odmiany wrażliwe, w okresie opadania liści jednym z preparatów miedziowych.

 

● W warzywniku Na początku września na grządkach możemy jeszcze wysiewać rzodkiewkę odmian wczesnych na jesienny zbiór, koper na zbiór na zielono, rzeżuchę  i rokiettę siewną. Do połowy września na przezimowanie i wiosenny zbiór wysiewamy buraki liściowe, szpinak i roszponkę. Rośliny przed zimą powinny wytworzyć 2-4 liście.

● Zbiory Kończą się zbiory warzyw ciepłolubnych, ich uprawy już likwidujemy. Niedojrzałe, ale wyrośnięte pomidory można przez jakiś czas przechować ułożone luźno w skrzynkach. Nieuszkodzone, zdrowe owoce dyni oraz wyrośnięte cukinie można przechować nawet kilka miesięcy w chłodnym miejscu (10–12°C) – więcej o przechowywaniu i zagospodarowaniu ostatnich warzyw ciepłolubnych można przeczytać we wrześniowym „Działkowcu”. Zbieramy ostatnie strąki fasoli szparagowej. Fasolę na suche nasiona ścinamy, wiążemy w niewielkie pęczki i podsuszamy w przewiewnym miejscu, aby nasiona doschły. Zbieramy jesienne brokuły i kalafiory. Po wycięciu róż głównych brokułów, rośliny zostawiamy, by dorosły jeszcze róże boczne. Możemy już stopniowo wykopywać warzywa korzeniowe. Oprócz tego przez cały wrzesień korzystamy z wielu innych gatunków warzyw sezonowych oraz ziół.

● Pielęgnacja warzyw Grządki odchwaszczamy, szczególnie tam, gdzie rosną warzywa poplonowe. W razie suszy warzywa nawadniamy, zwłaszcza kapustne, rzodkiewkę, rzodkiew, które są szczególnie wrażliwe na brak wody w okresie dorastania. Rozpoczynamy bielenie endywii, nakrywając główki skrzynką, doniczkami lub zawiązując je sznurkiem lub zakładając kołpaki z tektury. Po około 2 tygodniach tak wybielona endywia jest gotowa do zbioru. Kapustę brukselską trzeba już ogłowić, aby główki dorastały równomiernie i szybciej. Zagony po zebranych warzywach ciepłolubnych niezwłocznie należy uporządkować. W pierwszych dniach września można jeszcze wysiać ozime nawozy zielone.

● Robaczywa marchew Na korzeniach marchwi mogą znajdować się wąskie ciemne korytarze, w których żerują białawe larwy połyśnicy marchwianki. Uszkodzone korzenie nie nadają się do przechowywania, gdyż szybko gniją i są gorzkie. Należy jak najszybciej wykopać marchew, aby uniemożliwić wyjście larw z korzeni na zimowanie.

● Rdzawa pietruszka Podczas zbioru pietruszki na korzeniach coraz częściej można zauważyć ordzawienia występujące na całej ich długości. Spowodowane są obecnością w glebie nicienia szpilecznika baldaszkowca. Aby uniknąć uszkodzeń należy zachować dwuletnia przerwę w uprawie pietruszki.

● Wapnować, nie wapnować? Po zakończonych zbiorach warzyw warto zadbać o odpowiedni odczyn (pH) gleby na przyszły sezon wegetacyjny. Jesień to najlepsza pora na wapnowanie gleby. Przyzwyczailiśmy się, że wykonujemy je co roku. Czy słusznie? Okazuje się, że w wielu przypadkach nie jest ono potrzebne. Zatem zanim kupimy i zastosujemy nawozy wapniowe sprawdźmy jaki jest odczyn gleby na działce, bo pochopnym wapnowaniem możemy wyrządzić więcej szkody niż pożytku. Badanie pH gleby możemy wykonać sami kupionym (za ok. 30 zł) kwasomierzem. Z wrześniowego „Działkowca” można dowiedzieć się więcej na ten temat – m.in. jak obliczyć potrzebną dawkę nawozu wapniowego oraz jakie nawozy można (a jakich nie można) stosować razem z wapnowaniem.

 

 

 

Powrót