Szukaj

Wystąpienie Prezesa PZD Eugeniusza Kondrackiego ws. obowiązku nowelizacji statutu - 25.05.2017

Obowiązujący już ponad 18 miesięcy Statut PZD jest nie tylko całkowicie dostosowany do ustawy o ROD, ale również do sytuacji Związku, potrzeb ogrodów działkowych i przyszłości ruchu działkowego w Polsce. Można więc powiedzieć, że statut jest dobrym dokumentem, zapewniającym sprawne funkcjonowanie ogrodów, zabezpieczającym prawa działkowców, precyzującym prawa władz ogrodowych, ale także obowiązki członków Związku i organów Związku. Co więcej, statut jest zgodny z porządkiem prawnym w naszym kraju, a zwłaszcza w pełni uwzględnia przepisy ustawy o ROD. Potwierdził to zarówno Sąd Rejestrowy oraz organ nadzorujący. Jest to niezwykle ważne, gdyż statut normuje wyjątkowo skompilowaną materię w sposób jasny i skuteczny.

Po swoim uchwaleniu, statut został szybko wdrożony do praktyki działkowej. Nowe postanowienia objęły swą regulacją bardzo wiele spraw i problemów występujących w naszym Związku. Proces ten odbył się sprawnie i przykładnie. Rzecz jasna, nie obyło się bez pewnych wątpliwości, jakie muszą zaistnieć przy wprowadzaniu nowych rozwiązań prawnych. Jest to tym bardziej zrozumiałe, jeśli zważymy, że wdrożenie naszego statutu to ogromne przedsięwzięcie, gdyż Związek jest masową organizacją. Ponadto praktyka wykazała sfery, gdzie pewne kwestie można byłoby jeszcze lepiej uregulować. Mimo wszystko, oceny co do statutu są pozytywne i dotąd nie dostrzegano potrzeby jego zmiany w trakcie obecnej kadencji.

Taka konieczność jednak zaistniała w związku z ostatnią większą nowelizacją ustawy – Prawo o stowarzyszeniach, która dotyczy również PZD, działającego w formie stowarzyszenia ogrodowego. W praktyce oznacza to nie tylko obowiązek przestrzegania i stosowania nowych regulacji, ale przede wszystkim potrzebę inkorporacji niektórych z nich do przepisów związkowych. Taka powinność wynika wprost z art. 8 nowelizacji, który nakazuje wszystkim stowarzyszeniom bez wyjątku dostosowanie swoich statutów do nowych przepisów w terminie 24 miesięcy od dnia wejścia w życie nowelizacji. W konsekwencji Związek musi dokonać odpowiedniej zmiany statutu do 20 maja 2018 roku.

Rzecz jasna obowiązek dostosowania statutu do nowelizacji dotyczy jedynie tych zmian, które odnoszą się do działalności danego stowarzyszenia. Oznacza to, ze zakres zmiany statutu PZD nie będzie zbyt szeroki. W praktyce spośród wielu zmian wprowadzonych przez nowelizację tylko dwie z nich odnoszą się bezpośrednio do Związku w aspekcie konieczności zmiany statutu. 

Pierwszy przypadek odnosi się do nowego art. 10 ust. 1 pkt 5a ustawy – Prawo o stowarzyszeniach. Regulacja ta wymaga od każdego stowarzyszenia, aby w statucie jednoznacznie określono, czy istnieje możliwość otrzymywania przez członków zarządu wynagrodzenia za czynności wykonywane w związku z pełnioną funkcją. Z treści tego przepisu wynika, że dotyczy „zarządu”, co w Związku odnosi się do Prezydium Krajowej Rady. Stąd też statut nie musi rozstrzygać tej kwestii w stosunku do członków innych organów Związku. Natomiast w przypadku gdyby w statucie została przewidziana możliwość otrzymywania wynagrodzenia przez członków zarządu stowarzyszenia (Prezydium Krajowej Rady), to nowelizacja wymaga, aby równocześnie rozstrzygnąć możliwość otrzymywania przez członków zarządu terenowej jednostki organizacyjnej (okręgowych zarządów) wynagrodzenia za czynności wykonywane w związku z pełnioną funkcją.

Drugi przypadek, który wymaga dostosowania statutu PZD do nowelizacji, odnosi się do kwestii reprezentacji Związku. Otóż z art. 11 ust. 4 ustawy – Prawo o stowarzyszeniach wynika, że w umowach między PZD a członkiem Prezydium KR oraz w sporach z nim, PZD musi reprezentować członek Krajowej Komisji Rewizyjnej wskazany w uchwale tego organu lub pełnomocnik powołany uchwałą Krajowego Zjazdu Delegatów. Jest to regulacja szczególna wobec ogólnych zasad reprezentacji, które samodzielnie ustalają stowarzyszenia we własnych statutach. Jednakże mocą tego przepisu, ustawodawca ograniczył możliwości stowarzyszeń w tym zakresie w przypadkach relacji prawnych organizacji z członkiem zarządu. Stowarzyszenie ma jedynie swobodę w wyborze swojego przedstawiciela, który będzie umocowany do reprezentacji organizacji w stosunkach z członkiem zarządu. Ze względu na bezwzględny charakter omawianego przepisu, zasadne jest jego uwzględnienie w treści statutu, aby zasady reprezentacji PZD były kompleksowo uregulowane.

Niezależnie od powyższych regulacji, należy wskazać, że nowelizacja stosunkowo szczegółowo określiła także zasady dotyczące terenowych jednostek organizacyjnych stowarzyszeń. Te przepisy również odnoszą się do Związku, gdyż w PZD funkcjonuje 26 okręgów. Jednak statut w tym zakresie nie wymaga żadnych zmian, gdyż już dzisiaj czyni zadość wymogom określonym w tych nowych przepisach. Dotyczy to w szczególności kwestii powoływania i rozwiązywania takich jednostek oraz określenia ich struktury organizacyjnej, czyli określenie organów terenowych jednostek organizacyjnych. Jak wiadomo, obecnie obowiązujący statut PZD kompleksowo normuje te sprawy.

Niemniej jednak, w kontekście struktury okręgów, można rozważyć zmianę charakteru prezydiów OZ i okręgowych zarządów na wzór Prezydium KR i Krajowej Rady. Chodzi o przypisanie prezydiom OZ funkcji zarządów terenowych jednostek organizacyjnych PZD, natomiast okręgowym zarządom roli organów stanowiących, będących najwyższymi władzami okręgowymi pomiędzy zjazdami. Wydaje się, że takie rozwiązanie nie tylko ujednoliciłoby strukturę organizacyjna całego Związku, ale również dostosowało rolę powyższych organów do ich rzeczywistych funkcji. Wszak skład i kompetencje okręgowych zarządów nie pozwalają tym organom pełnić roli wykonawczej. Oznacza to w efekcie, że w razie takiej zmiany należałoby również odpowiednio zmodyfikować nazwy tych organów, np. na zarząd okręgowy oraz okręgową radę.

Powyższe konstatacje wskazują, że obowiązek dostosowania statutu PZD do nowelizacji ustawy – Prawo o stowarzyszeniach stanowi dobrą okazję do modyfikacji i udoskonalenia statutu również w sprawach nie objętych tą nowelizacją. Już dzisiaj nasuwają się pewne propozycje, o czym świadczą powyższe uwagi dotyczące możliwej zmiany charakteru prezydiów OZ i okręgowych zarządów na wzór Prezydium KR i Krajowej Rady.  Ponadto można także rozważyć następujące modyfikacje:

• zmiana przesłanek odwoływania ze składu organów PZD;
• uproszczenie zasad zwoływania posiedzeń organów PZD, np. również przez organ wyższego stopnia;
• dostosowanie roku obrachunkowego do okresu kalendarza związanego z przyjmowaniem preliminarzy finansowych przez organy PZD;
• przesądzenie zwolnienia od obowiązku uiszczenia opłat ogrodowych w roku nabycia działki, jeżeli poprzedni działkowiec uiścił te opłaty w tym roku;
• umożliwienie prezydiom OZ uchwalanie opłat ogrodowych pokrywających opłaty za użytkowanie wieczyste, np. ROD „Mirków” w Konstancinie.

Są to tylko niektóre zmiany, które są możliwe do wprowadzenie przez Krajowy Zjazd Delegatów. Ale nie są to wszystkie propozycje. W ostatnim czasie do Krajowej Rady wpływa coraz więcej wniosków. Temat budzi więc żywe zainteresowanie nie tylko wśród działaczy w ROD, ale również wśród działkowców. Dlatego też należy jak najszybciej rozpocząć pracę nad zmianą statutu PZD.  

W tym celu proponujemy Państwu dwie uchwały. Pierwsza z nich ma oficjalnie zainicjować procedurę nowelizacji statutu poprzez wszczęcie szerokich konsultacji wewnątrzzwiązkowych.  Chodzi o uzyskanie jak najwięcej wniosków i propozycji co do spraw wymagających zmian w statucie. Pozwoli to na takie ukształtowanie statutu, aby odpowiadał oczekiwaniom działkowców i jeszcze bardziej usprawnił funkcjonowanie ogrodów. W szczególności należy uzyskać opinię z ROD, bowiem właśnie ten głos jest najbardziej cenny jako wynikający z bieżącej praktyki.

Z kolei druga z proponowanych dzisiaj uchwał zakłada powołanie specjalnej Komisji ds. nowelizacji Statutu PZD, która będzie złożona z reprezentatywnego grona przedstawicieli struktur związkowych różnych szczebli. Jej zadaniem będzie przede wszystkim wypracowanie propozycji zmian statutu w celu dostosowania statutu do nowelizacji ustawy – Prawo o stowarzyszeniach. Jednocześnie Komisja dokona oceny wniosków wniesionych w ramach konsultacji wewnątrzzwiązkowych i na ich podstawie wypracuje odpowiednie propozycje w celu udoskonalenia statutu PZD. W ten sposób powstanie projekt uchwały o zmianie statutu, który po akceptacji ze strony Krajowej Rady zostanie przedstawiony Nadzwyczajnemu Krajowemu Zjazdowi Delegatów PZD do uchwalenia.

 

 Prezesa PZD Eugeniusz Kondracki

Powrót